Teoria ilościowa pieniądza głosi, że jeśli ilość pieniądza w gospodarce podwoi się, to przy założeniu, że wszystkie inne rzeczy są równe, poziom cen również się podwoi. Innymi słowy, konsument zapłaci dwa razy więcej za tę samą ilość towarów i usług. Wzrost cen doprowadzi w końcu do wzrostu poziomu inflacji. Inflacja mierzy tempo, w jakim rosną ceny dóbr i usług w danej gospodarce.
Ilościowa teoria pieniądza: Co to jest?
Ilościowa teoria pieniądza jest teorią ekonomiczną, która próbuje wyjaśnić przyczyny inflacji, czyli zmian cen i wartości pieniądza w danym kraju. Aby wyjaśnić inflację, teoria ilościowa wiąże podaż pieniądza z ogólnym poziomem cen.
Teoria ta sama w sobie stanowi ogólny opis teorii monetarystycznej, która głosi, że zmiany w bieżącej podaży pieniądza powodują wahania w produkcji gospodarczej i analogicznie, że nadmierny wzrost podaży pieniądza powoduje wzrost inflacji.
Geneza ilościowej teorii pieniądza
Wywodzi się od Mikołaja Kopernika, który prowadził badania nad gospodarką Polski i zaproponował utworzenie „Jednolitego Domu Walutowego”; ponadto Kopernik uważał podaż pieniądza za najważniejszy czynnik kształtujący ceny.
W ślad za Kopernikiem poszli tacy autorzy jak Jean Bodín, Hume i Locke. Jednak mówi się, że ta teoria powstała w 16 wieku z powodu tego, co jest obecnie znane jako rewolucja cenowa; było to spowodowane masowym przyjazdem cennych materiałów, takich jak złoto i srebro z Ameryki; co spowodowało wzrost cen towarów, co było bardzo dziwne w tym czasie.
Ekonomista Martín de Azpilicueta
W 1556 r. Martín de Azpilicueta był pierwszym ekonomistą, który wyjaśnił, że ilość złota i srebra rośnie szybciej niż ilość towarów, więc ceny muszą być dostosowane. W ten sposób stopniowo tworzył swoją teorię ilościową. Uwzględniał w niej takie czynniki, jak szybkość obiegu pieniądza, gdyż wzrost transakcji handlowych wpływał również na wzrost cen.
Irving Fisher
Po kilku wiekach Irving Fisher zawarł te teorie w formule zawartej w książce „Siła nabywcza pieniądza”, która jest jedną z najbardziej nowoczesnych i rozbudowanych form ilościowej teorii pieniądza.
Ilościowa teoria pieniądza Fishera: Obliczenie
Teoria Fishera uwzględnia, że wartość rzeczy sprzedanych jest równa wartości rzeczy kupionych. Teoria ta sama w sobie ustala następującą formułę:
M * V = P * T
gdzie:
- M oznacza ilość pieniądza
- V: prędkość obiegu pieniądza
- P: poziom cen i,
- T: Przeprowadzone transakcje, które można zastąpić dochodem danego kraju (Y).
Równanie zmian
Aby uczynić teorię ilości pieniądza bardziej zrozumiałą, konieczne jest uwzględnienie „równania zmiany”, które umożliwia modelowanie relacji między podażą pieniądza a poziomem cen. Równanie zmiany to:
P * Q = M * V
W którym:
- M: oznacza ilość pieniądza
- V: to prędkość pieniądza, która mierzy, jak bardzo każdy dolar wydanego pieniądza przyczynia się do PKB.
- P: oznacza dominujący poziom cen
- P: jest ilością dóbr i usług wyprodukowanych w gospodarce.
Monetarna teoria inflacji
Ilościowa teoria inflacji powstała w latach 60. ubiegłego wieku, początkowo jako teoria neoliberalna. Monetaryści opracowali ją na podstawie ilościowej teorii pieniądza, przedstawionej w 1956 r. przez twórcę monetaryzmu i późniejszego laureata Nagrody Nobla, ekonomistę Miltona Friedmana.
Teoria ta opiera się na założeniu, że inflacja jest zawsze i wszędzie zjawiskiem pieniężnym.
Inflacja jest spowodowana obecnością pieniądza, ponieważ ceny zmieniają się wprost proporcjonalnie do podaży pieniądza. Monetaryści odnoszą się do tradycyjnego równania wymiany towarowej jako: M*V=P*Y, gdzie M to nominalna ilość pieniądza w obiegu; V to prędkość obiegu pieniądza, czyli liczba transakcji towarowych obsługiwanych przez jednostkę; P to poziom cen towarów; Y to realny dochód narodowy, który określa wielkość transakcji towarowych.
Wniosek
Istnieją głosy krytyczne wobec ilościowej teorii pieniądza; jeden z najczęstszych mówi, że teoria ta jest bardzo prostym modelem wyjaśniającym zmiany cen. Autorzy tacy jak Keynes czy Ludwig Von mówili coś wspólnego, a mianowicie, że teoria ta sama w sobie nie wyjaśnia zmienności, która wpływa na zmienność cen.
Teraz, kiedy wiesz już więcej o tej teorii i znasz równanie ilościowe pieniądza, jakie jest Twoje zdanie na ten temat?
Czy chcesz inwestować? Sprawdź rekomendacje naszych brokerów:
