Kiedy wchodzimy w świat finansów, inwestycji i giełdy, jesteśmy zainteresowani wieloma tematami. Czy zadałeś sobie kiedykolwiek pytanie, czym jest giełda papierów wartościowych? Jakie są jej początki? Jak to się wszystko zaczęło? W tym artykule odkryjesz odpowiedź na to pytanie.
Pierwsza giełda papierów wartościowych
The Amsterdam Stock Exchange jest pierwsza oficjalną giełdą, założona w 1602 roku, jest obecnie uważana za najstarszą na świecie.
Została założona przez Holenderską Kompanię Wschodnioindyjską i jako pierwsza funkcjonowała jako aktualny rynek giełdowy. Przedsiębiorstwo kontrolowało działalność gospodarczą pomiędzy Holandią a Azją. Celem założenia giełdy było pozyskanie środków na przyszłe podróże służbowe. W ten sposób stopniowo się rozwijała i stała się popularna w innych krajach, dając początek giełdom w Nowym Jorku (1792), Paryżu (1794) i Tokio (1878).
Holenderska Kompania Wschodnioindyjska zadekretowała w latach 1630-1637, że jej akcje mogą być upłynniane wyłącznie na giełdzie w Amsterdamie. Wywołało to ogromną spekulację i spowodowało „Kryzys tulipanowy” (pierwszy krach giełdowy w historii).
Ładne terminy, takie jak „Bull” były używane do określenia rynków z trendem byczym. „Bear” dla niedźwiedzich, „Lovers” dla optymistów i „Peepers” dla pesymistów.
Kolejna z wielkich spekulacji historycznych miała miejsce we Francji w 1717 roku, kiedy to szkoccy bankierzy wprowadzili na rynek pierwsze akcje na okaziciela należące do innej indyjskiej firmy. Doprowadziło to do gwałtownego handlu na giełdzie paryskiej z licznymi oszukańczymi transakcjami. W rezultacie ogłoszono „pierwsze prawo giełdowe” w 1724 roku, uważane za „akt urodzenia” nowoczesnego rynku akcji.
Wraz z nadejściem rewolucji przemysłowej dla gospodarki światowej nastała nowa era, a produkcja przemysłowa stała się jej główną siłą napędową.
Boom przemysłowy w Anglii umożliwił założenie Londyńskiej Giełdy Papierów Wartościowych w latach 1760-1775. To z kolei umożliwiło rozwój przedsiębiorstw potrzebujących dużych nakładów kapitałowych, takich jak hutnictwo żelaza i stali, przemysł maszynowy czy żegluga.
„Główną funkcją rozwijających się rynków akcji w tamtych czasach było lokowanie pożyczek rządowych, na finansowanie projektów kolonizacyjnych”.
Giełda Papierów Wartościowych: Pochodzenie terminu
Istnieje wiele hipotez, jedna z nich jest całkiem ciekawa: „W Brugii, Belgia w XVI wieku budynek należący do rodziny Vander Buërse (wówczas szlacheckiej) oznaczono przed elewacją 3 skórzanymi torbami w kształcie „torebki”. Z czasem, również z powodu nazwiska „Buërse”, osadnicy zaczęli nazywać to miejsce „sakiewka” lub „torba”.”
Rynek akcji od XIX wieku do dziś
Wraz z początkiem XIX wieku i szybkim rozwojem Stanów Zjednoczonych wzrosło zainteresowanie inwestorów. W rezultacie utworzono w 1865 roku giełdę nowojorską, która uczyniła londyńską giełdę papierów wartościowych punktem odniesienia dla rynku akcji.
W XX wieku „Krach z 29 roku” był pierwszym poważnym ostrzeżeniem o znaczeniu rynków akcji w gospodarce światowej.
Aby złagodzić związek między gospodarką a giełdami, ponieważ związek ten może wciągnąć całą gospodarkę kraju w czasy upadku, państwo staje się substytutem prywatnej inicjatywy jako motoru wzrostu.
W sferze gospodarczej prym wiodą „keynesowskie” doktryny ekonomiczne, które wzmacniają dług publiczny i politykę fiskalną, pozostawiając giełdzie znacznie skromniejszą rolę.
Największa giełda papierów wartościowych: Giełda Tokijska
Giełda tokijska stała się największym rynkiem akcji na świecie, zarówno pod względem kapitalizacji rynkowej, jak i wolumenu kontraktów.
Dzisiejszy rynek akcji
Neoliberalizm Ronalda Reagana i Margaret Thatcher ożywił rynki akcji w latach 70. i 80. W ostatnim dwudziestoleciu konsolidacja nowych rynków, takich jak Nasdaq, związanych z Internetem i sektorami nowoczesnych technologii, a także szybki i łatwy dostęp do rynków znacznie ułatwiły wejście na giełdę, umożliwiając masowe wejście inwestorów indywidualnych.
Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie
Warszawska Giełda powstała w 1817 r. GPW została utworzona jako spółka akcyjna 12 kwietnia 1991 r., po obaleniu w 1989 r. ustroju komunistycznego w Polsce. Od początku GPW była nowoczesną giełdą, z elektronicznym obrotem i zdematerializowaną rejestracją akcji, co dało podstawy do dalszego rozwoju. 16 kwietnia 1991 r., w pierwszym dniu notowań na GPW, zadebiutowało pięć prywatyzowanych wcześniej spółek państwowych.
Reforma systemu emerytalnego w 1999 r. przyczyniła się do wzrostu krajowych inwestycji instytucjonalnych, a w 2004 r. Polska przystąpiła do UE. W kolejnych latach zmiany te przyczyniły się do wzrostu obrotów. Na koniec grudnia 2014 r. na Głównym Rynku GPW notowanych było 471 spółek, w tym 51 zagranicznych, a na NewConnect 431, co czyni ją jednym z najbardziej dynamicznych rynków IPO w Europie. Platforma obrotu instrumentami pochodnymi GPW jest największą w Europie Środkowo-Wschodniej.
Jak zacząć inwestować na giełdzie od podstaw
Jak inwestować na giełdzie od podstaw. Dowiedz się wszystkiego i zdecyduj się na swój styl inwestowania.
