Analiza Fundamentalna: Jak Oceniać Spółki?
Analiza fundamentalna spółki może wydawać się trudniejsza niż jest w rzeczywistości ze względu na dużą liczbę istniejących wskaźników. Z tego powodu konieczne jest przeprowadzenie dogłębnej analizy spółki, gdzie będziemy musieli przyjrzeć się następującym sprawozdaniom finansowym:
- Bilans, aby zobaczyć strukturę finansową i pozycję;
- Rachunek zysków i strat, aby sprawdzić, czy i w jaki sposób firma zarabia pieniądze.
- Rachunek przepływów pieniężnych, który wraz z rachunkiem zysków i strat pomoże nam zrozumieć, czy firma jest w stanie generować gotówkę, czy nie.
W tym artykule przyjrzymy się jak przeprowadzić analizę fundamentalną spółki.
Czym jest analiza fundamentalna?
Analiza fundamentalna bada zmienne wpływające na wyniki papierów wartościowych. Ma na celu ustalenie, czy wewnętrzna wartość aktywów odpowiada ich bieżącej cenie rynkowej.
Inaczej mówiąc, analiza fundamentalna koncentruje się na podstawach finansowych aktywów, obejmujących zarówno czynniki zewnętrzne, jak i wewnętrzne.
Zanim przedstawimy zmienne będące częścią analizy fundamentalnej, warto zrozumieć, że stosują ją inwestorzy handlujący na rynku akcji. Jeśli cena akcji znacznie przekracza wartość wewnętrzną, można podejrzewać, że jest zawyżona.
Natomiast gdy cena papieru wartościowego jest dużo niższa od obliczonej wartości wewnętrznej, może to sugerować, że aktywa są niedowartościowane.
Obejrzyj nasze wideo z Konradem Książakiem o tym, jak analizować spółki 👇
Główne wskaźniki analizy fundamentalnej
Wskaźniki finansowe są kluczowymi narzędziami do oceny sytuacji spółki. Określają relacje między różnymi jednostkami finansowymi, co pozwala na przeprowadzenie szczegółowej analizy sytuacji ekonomicznej i bilansu spółki.
Porównanie wskaźników w różnych okresach dostarcza konkretnych odpowiedzi na temat efektywności zarządzania firmą.
Wskaźniki wypłacalności
Wskaźnik zadłużenia kapitału własnego (D/E)
Wskaźnik zadłużenia kapitału własnego mierzy relację między zobowiązaniami a kapitałem dostarczonym przez akcjonariuszy. Jest to wskaźnik zadłużenia wykorzystywany do pomiaru dźwigni finansowej spółki. Pokazuje również, w jakim stopniu kapitał własny akcjonariuszy może zaspokoić zobowiązania spółki wobec wierzycieli w przypadku likwidacji.
- Wskaźnik zadłużenia kapitału własnego = zobowiązania ogółem / kapitał własny netto
Interpretacja wskaźnika zadłużenia kapitału własnego
Ogólnie rzecz biorąc, wysoki wskaźnik zadłużenia kapitału własnego wskazuje, że firma nie jest w stanie wygenerować wystarczającej ilości gotówki, aby wywiązać się ze swoich zobowiązań dłużnych. Jednak niski wskaźnik zadłużenia kapitału własnego może również wskazywać, że firma nie korzysta z wyższych zwrotów, jakie może przynieść dźwignia finansowa.
Wskaźniki płynności
Wskaźniki płynności są wskaźnikami zdolności spółki do wywiązywania się z krótkoterminowych długów i zobowiązań. Z tego powodu jest to bardzo ważny wskaźnik zarówno dla spółki, która musi brać pod uwagę swoją płynność przy podejmowaniu decyzji finansowych, jak i dla potencjalnych inwestorów w spółkę.
Wskaźnik bieżącej płynności: Aby obliczyć ten wskaźnik, analitycy porównują aktywa obrotowe spółki z jej zobowiązaniami krótkoterminowymi. Aktywa obrotowe w bilansie spółki obejmują:
- Gotówka
- Należności
- Akcje
- Inne aktywa obrotowe, które mają zostać upłynnione lub zamienione na gotówkę w okresie krótszym niż jeden rok. Zobowiązania krótkoterminowe obejmują zobowiązania, wynagrodzenia, zobowiązania podatkowe, zadłużenie krótkoterminowe i bieżącą część zadłużenia długoterminowego.
Oto wzór na wskaźnik bieżącej płynności
Current Ratio = aktywa obrotowe / zobowiązania krótkoterminowe
Prawda jest taka, że aby wykonać ten wzór, trzeba wcześniej znać kilka danych:
- Środki pieniężne i ich ekwiwalenty, które są najbardziej płynnymi aktywami obrotowymi w bilansie spółki, takimi jak rachunki oszczędnościowe,
- Depozyty terminowe o terminie zapadalności krótszym niż 3 miesiące i bony skarbowe;
- Zbywalne papiery wartościowe, które odnoszą się do płynnych instrumentów finansowych, które można łatwo zamienić na gotówkę.
- Należności, czyli pieniądze należne firmie za dostarczanie klientom towarów i/lub usług.
- Zobowiązania krótkoterminowe, które są długami lub zobowiązaniami wymagalnymi w ciągu jednego roku.
Wzór jest zatem następujący:
Acid Ratio = środki pieniężne i ich ekwiwalenty + depozyty + zbywalne papiery wartościowe + należności / zobowiązania krótkoterminowe.
- Wskaźnik płynności gotówkowej: Wskaźnik gotówki jest wykorzystywany do analizy ekonomicznej i finansowej spółki.
Wskaźnik gotówki jest miarą zdolności firmy lub instytucji do spłaty długów, które stają się wymagalne w krótkim okresie. Pokazuje on zdolność firmy do spłaty długów w okresie krótszym niż jeden rok, przy jednoczesnym utrzymaniu gotówki i długów na swoją korzyść.
- Wskaźnik gotówki = (dostępne aktywa + aktywa możliwe do zrealizowania) / zobowiązania krótkoterminowe.
Analiza fundamentalna: Wskaźniki rentowności
Wskaźniki rentowności to obliczenia matematyczne, które pomagają nam dowiedzieć się, czy firma zarabia wystarczająco dużo, aby móc pokryć swoje wydatki, a także zapewnić zyski swoim właścicielom.
W firmie istnieje wiele różnych wydatków do pokrycia: koszty personelu, płatności podatkowe, amortyzacja, odsetki bankowe itp. Może się więc zdarzyć, że firma jest rentowna w jednym obszarze, ale przynosi straty w innym.
Właśnie dlatego istnieje kilka wskaźników rentowności. Umożliwiają one porównanie wyników firmy w różnych pozycjach zysków lub strat.
- FCF – Free Cash Flow: Jest to raport finansowy lub wskaźnik, który zasadniczo mierzy przepływy pieniężne. Przepływ ten pochodzi z pieniędzy wygenerowanych przez biznes lub działalność produkcyjną firmy, dyskontując koszty produkcji.
Ostateczny wynik Free Cash Flow pozwala określić, ile pieniędzy jest dostępnych na spłatę inwestorów i wierzycieli. Z drugiej strony, daje możliwość segregacji kapitału, aby wiedzieć, w co można go ponownie zainwestować.
- ROI: ROI oznacza zwrot z inwestycji. Jest to wskaźnik wykorzystywany do określenia, ile firma zarobiła dzięki swoim inwestycjom. Aby obliczyć ROI, należy wziąć całkowite przychody, odjąć od nich koszty i ostatecznie podzielić wynik przez całkowite koszty.
- ROE: ROE to zwrot z kapitału własnego. Aby uzyskać ten wskaźnik, dzielimy zysk po spłacie odsetek od zadłużenia przez kapitał własny (wartość netto). Wskaźnik ten mierzy rentowność księgową akcjonariusza.
- ROA: Jest to zwrot z aktywów posiadanych przez spółkę. Aby uzyskać ten wskaźnik, dzielimy zysk po zapłaceniu odsetek od zadłużenia przez aktywa. Wskaźnik ten mierzy rentowność ekonomiczną spółki.
- ROCE: ROCE to zwrot z zaangażowanego kapitału, wskaźnik rentowności obliczany w celu oceny wyników spółki pod względem zarządzania jej całkowitym kapitałem. ROCE ma wiele wspólnego z ROIC, innym wskaźnikiem rentowności wykorzystywanym do określenia efektywności zainwestowanego kapitału.
- ROIC: Return on invested capital tłumaczy się jako zwrot z zainwestowanego kapitału. Jak sama nazwa wskazuje, wskaźnik ROIC próbuje ilościowo określić rentowność generowaną przez firmę w stosunku do kapitału, który wykorzystuje do generowania tego zysku.
- EPS: Zysk na akcję lub EPS jest bardzo popularnym wskaźnikiem na rynku akcji. Obejmuje on określenie zysku netto podzielonego przez liczbę akcji spółki, tj. ile z tego, co spółka zarabia w wyniku swojej działalności, odpowiada każdej akcji.
Więcej informacji: Zysk na akcję: co to jest i jak się go oblicza?
- Stopa dywidendy: Dividend yield (Stopa dywidendy) mówi nam, jaką część inwestycji możemy odzyskać wyłącznie dzięki wypłacie dywidendy przez spółkę. Dywidendy są jednym z głównych sposobów osiągania zwrotu z inwestycji poprzez zakup akcji. Jest to sposób pomiaru produktywności inwestycji.
Analiza fundamentalna: Wskaźniki wyceny
Wreszcie dochodzimy do najczęściej konsultowanych wskaźników w inwestycjach finansowych: wskaźników wyceny. Ich funkcje mogą być wielorakie:
- Porównywanie spółek różnej wielkości
- Analiza ewolucji spółki w czasie.
- Ustalenie różnic między obecną sytuacją spółki a sytuacją idealną.
- Porównanie wyników spółki z wynikami osiąganymi przez inne spółki w sektorze.
- Analiza różnic w stosunku do głównych konkurentów.
A teraz przejdźmy do wskaźników:
- Price to book: jest to cena akcji spółki podzielona przez wartość księgową na akcję tej spółki. Odzwierciedla ile inwestorzy są skłonni zapłacić za aktywa spółki w stosunku do wartości księgowej tych aktywów.
Różnica między nimi jest bezpośrednio związana z perspektywami wzrostu spółki. Służy do odniesienia rzeczywistej wartości księgowej spółki do jej wartości rynkowej. W ten sposób można oszacować, czy spółka handluje z dyskontem.
- EV/EBITDA (Enterprise Value/EBITDA). Mnożnik ten uzyskuje się poprzez podzielenie wartości przedsiębiorstwa (kapitalizacja rynkowa + zadłużenie finansowe netto) przez EBITDA.
Jedną z jego głównych zalet jest obiektywizm (wyklucza kontrowersyjne lub jednorodne pojęcia, takie jak odpisy amortyzacyjne). W przeciwieństwie do PER, nie jest on zniekształcany przez różne poziomy dźwigni finansowej różnych spółek giełdowych. Jest przydatny do wyceny spółek cyklicznych.
Jego interpretacja jest podobna do poprzednich wskaźników: im niższa wielokrotność, tym bardziej niedowartościowana lub tańsza będzie spółka w porównaniu do jej porównywalnych lub historycznych cen, w zależności od tego, z kim ją porównujemy.
- PER (wskaźnik cena/zysk): PER jest najbardziej znanym i najczęściej stosowanym wskaźnikiem na rynku. Mnożnik ten odnosi cenę do zysku netto. Dziesięciokrotny wskaźnik P/E oznacza, że spółka odzyskałaby swoją wartość poprzez zyski w ciągu dziesięciu lat przy obecnej cenie i zrealizowanych zyskach. Byłby to również czas, w którym inwestor odzyskałby swoją inwestycję, gdyby wszystkie zyski zostały wypłacone w formie dywidendy.
Przy wszystkich swoich ograniczeniach, zysk netto jest deklarowaną wielkością, która najbardziej odpowiada wolnym przepływom pieniężnym spółki, ale może być poważnie uwarunkowany nadzwyczajnymi wynikami.
Jego główną zaletą jest właśnie łatwość użycia i łatwość tworzenia przyszłych prognoz, ponieważ oczekiwane EPS są powszechnie prognozowane przez analityków.
Jego główną wadą jest wysoka wrażliwość w przypadku spółek cyklicznych. Zniekształcenia spowodowane poziomem dźwigni finansowej różnych spółek giełdowych.
- PCF (Cena/Przepływy pieniężne): Cena/Przepływy pieniężne jest jednym z pierwszych wskaźników stosowanych jako uzupełnienie lub niuans wskaźnika PER. Odnosi on kapitalizację rynkową do przepływów pieniężnych (zysk netto plus amortyzacja). W dłuższej perspektywie stopa dywidendy będzie odwrotnością wskaźnika cena/wolne przepływy pieniężne, stąd jego znaczenie.
Jego główną zaletą jest to, że wykorzystując przepływy pieniężne spółek, eliminuje zniekształcenia zysków spowodowane zapisami księgowymi, takimi jak amortyzacja i dochody nadzwyczajne. Może być ilustracją dla porównania spółek z tej samej branży, zwłaszcza jeśli mają one podobną strukturę kapitału (poziom zadłużenia).
Nie jest on jednak porównywalny między sektorami, ponieważ nie uwzględnia różnych potrzeb w zakresie nakładów inwestycyjnych.
W związku z tym jego interpretację można podsumować w następujący sposób: im niższy bieżący PCF w odniesieniu do wskaźnika historycznego, tym tańsza będzie spółka, a im niższy PCF w odniesieniu do konkurentów, tym tańsza będzie w porównaniu z innymi spółkami.
- PCW (Cena/Wartość Księgowa): Mnożnik ten odnosi kapitalizację giełdową do kapitału własnego spółki. Jest to patrymonialne i statyczne podejście do wyceny i nie uwzględnia różnej rentowności, jaką spółka może uzyskiwać z inwestycji.
Pozwala nam zatem poznać wartość firmy, jaką rynek oferuje spółce lub sektorowi. Jest to wskaźnik, który, choć teoretycznie porównywalny między sektorami o podobnej strukturze finansowania kapitałowego/dłużnego, w praktyce, nawet zapominając o dynamicznym charakterze firmy, stwarza wiele problemów (stare aktywa nieruchomościowe rejestrowane według ceny nabycia, różne polityki amortyzacji).
W takim przypadku spółka jest uznawana za niedowartościowaną, jeśli mnożnik PCW jest mniejszy od jedności, tj. jeśli rynek płaci za spółkę mniej niż wynosi jej wartość księgowa.
- PEG: Wskaźnik PEG, który tłumaczy się jako PER do wzrostu, jest stosunkiem PER do stopy wzrostu zysku na akcję (EPS).
Jeśli wskaźnik P/E dla akcji wynosi 25, a jej zyski rosną w tempie 25%, stosunek P/E do wzrostu wynosi 1, tj. wartość PEG jest równa jedności. Jest to tak samo drogie/tańsze niż akcje o wskaźniku P/E równym 10, rosnące w tempie 10%, choć jest to nadmierne uproszczenie, jeśli akcje mają wskaźnik P/E równy lub mniejszy niż 1, można powiedzieć, że są zasadniczo niedowartościowane.
Natomiast jeśli przekracza 1, można powiedzieć, że są to akcje przewartościowane. Jednak podobnie jak PER i PCF, jest to wskaźnik względny, który należy porównać z wartościami tego samego sektora lub ze średnią sektora lub rynku, w którym znajduje się akcja, oraz z jej oczekiwaniami dotyczącymi rozwoju i zysków.
- Payout: Wypłata jest miarą finansową, która wyraża procent zysków, które spółka przeznacza na wynagrodzenie akcjonariuszy. Jeśli spółka giełdowa ustanowi 50% wypłatę w swojej polityce wynagrodzeń dla akcjonariuszy, połowa jej zysku netto zostanie rozdzielona między akcjonariuszy.
Analiza Fundamentalna czyli jak mierzyć wzrost spółki?
Dla inwestorów kluczem do sukcesu na rynku akcji jest zrozumienie różnych czynników, które wpływają na oczekiwania rynku i jak zmieniają się one w czasie. Niektóre czynniki mogą pozytywnie lub negatywnie wpływać na oczekiwania rynku dotyczące fundamentów spółki.
Oczekiwany wzrost spółki
Być może najważniejszym czynnikiem przy wycenie spółki jest jej zdolność do generowania zysków i wypłacania dywidend. Istnieją różne sposoby, w jakie spółka może zwiększyć swoje zyski, na przykład poprzez:
1) Ekspansja firmy
W zależności od sektora, firmy mają możliwość zwiększenia sprzedaży poprzez podjęcie decyzji o wejściu na nowe rynki, poprzez umowy z nowymi partnerami i joint venture, które pozwolą im na ekspansję w oparciu o nowe kontrakty skutkujące nowymi klientami, zawsze w oparciu o rozwój nowych produktów lub modernizację marki poprzez marketing w celu wejścia na nowe rynki.
2) Podnieść cenę swoich produktów lub usług
Jeśli sytuacja gospodarcza na to pozwala, firma może zdecydować się na podniesienie ceny swoich produktów lub usług w przypadku wzrostu popytu. Czasami jednak firmy podnoszą ceny z konieczności ze względu na wzrost kosztów wewnętrznych lub wzrost cen surowców.
3) Redukcja kosztów
Trzecim aspektem jest sytuacja, w której firma musi poprawić swoją rentowność poprzez redukcję kosztów, przy czym w zależności od ceny, produktu lub potrzeb, decyduje o tym, które aspekty należy zredukować.
Mierząc ten aspekt, inwestorzy dokonują przeglądu statystyk dotyczących wydatków administracyjnych, sprzedażowych i marketingowych, a także odsetek i procentu sprzedaży, w celu określenia stopnia wypłacalności w zarządzaniu przedsiębiorstwem. Analizują również zyski operacyjne, w tym procent sprzedaży (zwany marżą), aby określić rentowność analizowanej spółki.
Ryzyka, które mogą wystąpić w firmie
Istnieje szereg zagrożeń, które mogą niepokoić inwestorów pod względem potencjalnych negatywnych wyników, spowolnienia wzrostu oraz spadku akcji i zysków spółki:
- Ryzyko operacyjne
- Ryzyko polityczne
- Ryzyko walutowe (lub kursowe)
- Ryzyko prawne
- Ryzyko niewypłacalności.
Gdzie mogę bezpłatnie zapoznać się z podstawowymi danymi spółki?
Sprawozdania finansowe spółki są jawne i można je znaleźć w sekcji relacji inwestorskich każdej spółki lub na stronie internetowej organu regulacyjnego.
Skanery
Wielu inwestorów lubi korzystać ze screenerów lub baz danych, w których mogą zapoznać się ze wszystkimi wskaźnikami wyceny i szacunkami analityków.
Zła wiadomość jest taka, że za wiele z tych narzędzi trzeba zapłacić:
- Finviz
- Tikr
- Zacks
Bazy danych
Są one drogie i zazwyczaj można uzyskać do nich dostęp tylko na uniwersytetach lub w firmach, które płacą za licencję na oprogramowanie.
- Reuters
- Bloomberg
- Morningstar
- FactSet
Jak przeprowadzić analizę fundamentalną spółki: Wnioski
Dlatego też, analizując spółkę pod względem fundamentalnym, będziemy musieli wziąć pod uwagę głównie bilans spółki, rachunek zysków i strat oraz rachunek przepływów pieniężnych. Niektóre wskaźniki, takie jak PER, Price to Book, ROE lub stopa dywidendy, dostarczą nam odpowiednich informacji księgowych i finansowych, które pomogą nam dokonać własnej wyceny spółki.
Trzeba pamiętać, że tego typu dane pomagają nam przeprowadzić analizę ilościową, ale konieczne jest również zagłębienie się w analizę jakościową, ponieważ te wskaźniki i dane dają nam również wskazówki dotyczące jakości firmy.
Zobacz także: