Jak bezpiecznie inwestować i czym są bezpieczne inwestycje? Jeśli chodzi o inwestycje i zarządzanie oszczędnościami, to zazwyczaj koncentrujemy się na spodziewanych zyskach i poniesionych kosztach. Jednak niemała grupa oszczędzających jest zainteresowana ulokowaniem części (czasem całości) swoich aktywów finansowych w bezpieczne inwestycje.

Biorąc pod uwagę, że nie ma czegoś takiego jak aktywa bez ryzyka, w tym artykule staramy się ocenić koszty, korzyści i wygodę głównych inwestycji o niskim ryzyku.
Jak bezpiecznie inwestować?
„Bezpieczna inwestycja” odnosi się do aktywów, które mają bardzo niskie prawdopodobieństwo poniesienia strat na swoim kapitale.
W szczególności ten rodzaj inwestycji charakteryzuje się brakiem lub bardzo niską zmiennością, wysoką płynnością i niekiedy gwarancjami udzielanymi przez państwo lub organy ponadnarodowe, które również ubezpieczają oszczędzających od ryzyka niewypłacalności pośrednika finansowego, który przechowuje instrumenty w ich imieniu lub działa jako kontrahent dla osób prywatnych.
Kategoria ta obejmuje bankowe rachunki bieżące, rachunki depozytowe o ograniczonej lub nieograniczonej możliwości dysponowania, oprocentowane obligacje, certyfikaty depozytowe, obligacje rządowe i inne obligacje krótkoterminowe, niektóre obligacje korporacyjne o bardzo wysokim ratingu.
W odpowiednio długim horyzoncie czasowym (np. powyżej 10 lat) nawet niektóre inwestycje kapitałowe w bardzo solidne spółki o odpowiednim poziomie dywersyfikacji, zarówno geograficznej, jak i sektorowej, można uznać za mało ryzykowne.
Dlaczego nie ma bezpiecznych inwestycji?
Ponieważ akceptacja ryzyka jest podstawowym warunkiem osiągnięcia jakiegokolwiek zysku, wynika z tego, że każda działalność inwestycyjna wiąże się pośrednio z ryzykiem. Nawet samo zdeponowanie pieniędzy w gotówce w banku formalnie naraża nas na ryzyko, że pośrednik finansowy zbankrutuje lub nie będzie w stanie zwrócić nam przekazanych środków.
Aby ograniczyć to ryzyko, w największych gospodarkach obowiązują rygorystyczne przepisy, które wymagają od podmiotów prowadzących działalność bankową posiadania odpowiedniego kapitału i podlegania ścisłym regulacjom nadzorczym. Ponadto powszechnie stosowane są mechanizmy gwarantowania depozytów bankowych do określonej kwoty.
Na koniec należy wziąć pod uwagę, że – co może wydawać się paradoksalne – nawet nie inwestowanie niesie ze sobą ryzyko, ponieważ wzrost ogólnego poziomu cen (mierzony stopą inflacji) może powodować erozję realnej wartości pieniądza poprzez zmniejszenie siły nabywczej zgromadzonych oszczędności, nawet jeśli ich wartość nominalna pozostanie niezmieniona.
Zasady bezpiecznego inwestowania
Główne czynniki, o których należy pamiętać przy dokonywaniu inwestycji o niskim ryzyku, to pożądany stopień płynności i horyzont czasowy: na ogół możliwe jest uzyskanie rosnącego zysku proporcjonalnie do tego, jak bardzo ktoś jest skłonny zrezygnować z natychmiastowej dostępności środków.
Płynność odnosi się do możliwości wycofania swoich środków w dowolnym momencie bez ponoszenia znacznych strat. Większość inwestycji o niskim ryzyku charakteryzuje się bardzo ograniczonymi wahaniami krótkoterminowymi i niskimi kosztami dezinwestycji.
W dłuższym horyzoncie czasowym, jeśli ktoś jest skłonny tolerować krótkoterminowe wahania, pojęcie bezpiecznej inwestycji może obejmować również obligacje i akcje, o ile są one emitowane przez bardzo solidne firmy lub suwerenne państwa. To zmniejszenie ryzyka wynika ze wzrostu wartości typowego dla akcji i zbliżania się do terminu zapadalności w przypadku obligacji.
Typowe wyniki zdywersyfikowanego portfela akcji obejmują krótkoterminowe wahania wokół trendu wzrostowego w średnim i długim okresie. Tak więc zazwyczaj po okresie od trzech do pięciu lat, nawet jeśli obserwuje się wahania, ceny nie spadają poniżej ceny zakupu.
Może Cię zainteresuje: Inwestowanie długoterminowe
Jak bezpiecznie inwestować: Najlepsze inwestycje
Tutaj przedstawimy Ci listę najbezpieczniejszych, najbardziej dostępnych i zyskownych inwestycji.
Bezpieczne inwestycje bankowe: konta bankowe
- Płynność: maksymalna, umożliwiają natychmiastową wypłatę i są zwykle powiązane z instrumentami płatniczymi, takimi jak karty i portfele w aplikacjach na telefon.
- Gwarancje publiczne: Ochrona przez Międzybankowy Fundusz Ochrony Depozytów
- Wahania krótkoterminowe: Brak
- Rentowność: zerowa, zazwyczaj rosnącą rentowność do 3% można uzyskać poprzez wiązanie sum na różne okresy od 6 do 48 miesięcy.
- Koszt: W dużej mierze nieobecny w przypadku kont internetowych
Bezpieczne inwestycje w banku: konta depozytowe
- Płynność: bardzo wysoka – zawsze można wypłacić pieniądze, ale niedotrzymanie terminów zapadalności, do których jest się związanym, powoduje utratę całości lub części zysku
- Gwarancje publiczne: Ochrona z Międzybankowego Funduszu Ochrony Depozytów
- Wahania krótkoterminowe: Brak
- Rentowność: 2-4% przy obligacjach do 48 miesięcy
- Koszt: W dużej mierze nieobecny w przypadku kont internetowych
Bezpieczne inwestycje finansowe: Bony skarbowe (o terminie zapadalności 1 rok)
- Płynność: wysoka – można ją łatwo odsprzedać na rynkach regulowanych przy niskich lub żadnych kosztach transakcji
- Wahania krótkoterminowe: ograniczone, zazwyczaj rzędu kilku punktów procentowych
- Rentowność: około 2% w grudniu 2023 r.
- Koszty: Prowizje brokerów
Obligacje korporacyjne o wysokim ratingu
- Płynność: wysoka – można łatwo sprzedać na rynkach regulowanych przy niskich lub żadnych kosztach transakcji
- Gwarancje publiczne: Istnieją domyślnie tylko w przypadku przedsiębiorstw kontrolowanych przez państwo
- Wahania krótkoterminowe: zmienne w zależności od warunków rynkowych, zazwyczaj niższe od średniej rynkowej
- Rentowność: 4- 5% w grudniu 2023
- Koszty: opłaty brokerskie
Przeczytaj: jak inwestować w obligacje korporacyjne
Jak bezpiecznie inwestować online
Akcje solidnych spółek, które wypłacają wysokie dywidendy
- Płynność: wysoka – można łatwo sprzedać na rynkach regulowanych przy niskich lub żadnych kosztach transakcji
- Gwarancje publiczne: Istnieją tylko w przypadku przedsiębiorstw kontrolowanych przez państwo
- Wahania krótkoterminowe: zmienne w zależności od warunków rynkowych, zazwyczaj niższe od średniej rynkowej
- Rentwność: zmienna w zależności od ceny zakupu
Czytaj także:
Jak bezpiecznie inwestować w aktywa typu safe haven: złoto, biżuteria artystyczna
Złoto, wraz z innymi metalami szlachetnymi i dobrami luksusowymi, takimi jak biżuteria i dzieła sztuki, uważane są za bezpieczną inwestycję. Mają one działać jako zabezpieczenie w czasie spadków na rynkach, ponieważ np. cena złota nie porusza się zazwyczaj wraz z cenami rynkowymi. Z tego powodu można je również uznać za inwestycję ryzykowną, ponieważ historia pokazała, że cena złota nie zawsze idzie w górę, zwłaszcza gdy rynki gwałtownie rosną. Inwestorzy zwracają się ku złotu, gdy na rynku panuje strach i oczekują spadku cen akcji.
Czytaj także:
Podobnie jak inne aktywa typu safe haven, złoto nie jest aktywem generującym dochód. W przeciwieństwie do akcji i obligacji, zwrot z tych aktywów opiera się całkowicie na wzroście cen. Do tego dochodzi fakt, że zarządzanie tymi aktywami wymaga znacznych kosztów transakcyjnych, do których należy dodać koszty przechowywania i ubezpieczenia. Ponadto, mimo że złoto jest tradycyjnie uważane za bezpieczne aktywo, może być bardzo zmienne i doświadczać spadków cen. Biorąc pod uwagę te czynniki, złoto najlepiej sprawdza się jako część zdywersyfikowanego portfela, zwłaszcza gdy służy jako zabezpieczenie przed spadkiem na rynku akcji.
Ocena wyników złota jako inwestycji długoterminowej zależy w dużej mierze od rozpatrywanego okresu czasu. Na przykład w niektórych okresach 30-letnich akcje przewyższały złoto, a obligacje były do siebie podobne, ale w niektórych okresach 1-letnich złoto przewyższało akcje i obligacje.
Od 1990 do 2020 roku cena złota wzrosła o około 360%. W tym samym okresie Dow Jones Industrial Average (DJIA) zyskał 991%. Jeśli weźmiemy pod uwagę 15-letni okres od 2005 do 2020 roku, cena złota wzrosła o 330%, czyli mniej więcej tyle, ile w ciągu 30 lat rozpatrywanych powyżej. W tym samym okresie DJIA wzrósł o zaledwie 153%. Jeśli następnie weźmiemy pod uwagę tylko lata 2021 i 2022, złoto wyprzedziło akcje ze względu na wzrost niepewności geopolitycznej i inflacji na całym świecie. W długim okresie akcje wydają się więc przewyższać złoto o około 3 do 1, ale w krótszych horyzontach czasowych złoto może mieć przewagę.
Czytaj także: Aktywa safe-haven: czym są?
Jak bezpiecznie inwestować: Inwestycje w nieruchomości
Kolejną inwestycją, która powszechnie uważana jest za bezpieczną, przynajmniej pod względem ochrony zainwestowanej wartości, jest zakup nieruchomości.
Rzeczywistość jest jednak bardziej skomplikowana i należy pamiętać o kilku elementach ostrożności/ryzyka:
- Inwestycje w nieruchomości mają zazwyczaj koszty transakcyjne (agencja, notariusz, podatki) i koszty utrzymania
- Poza korzyściami przewidzianymi dla pierwszego domu i dla niektórych rodzajów wynajmu, opodatkowanie może być wysokie
- Aby uzyskać zwrot z tych aktywów, należy je wynająć, ponosząc dodatkowe koszty transakcyjne (pośrednictwo, umowy, ewentualne ubezpieczenie od uchybień itp.) oraz późniejsze koszty zarządzania (czynsz, remont itd.)
- Tendencje demograficzne znacząco wpływają na popyt i podaż tych aktywów, powodując znaczne różnice pomiędzy poszczególnymi obszarami geograficznymi (np. w niektórych polskich miastach rynek jest ożywiony i aktywny, w innych jest szczególnie przygnębiony)
Ogólnie rzecz biorąc, inwestycje w nieruchomości nie są niczym bezpiecznym i powinny być oceniane obiektywnie, bez ulegania hedonistycznym względom (np. mylenie drugiego domu wakacyjnego z inwestycją), względom emocjonalnym (zawyżanie wartości odziedziczonej nieruchomości) i pamiętając o trendach demograficznych, które wpływają na rynek – na przykład lokalna ludność ma tendencję do starzenia się i posiada już nieruchomości, młodzi ludzie emigrują i dlatego rynek nieruchomości ma słabe perspektywy wzrostu.
Dla osób zainteresowanych inwestowaniem w nieruchomości uproszczoną opcją, która nie wymaga znacznych aktywów i ma niskie koszty transakcyjne, jest inwestowanie w fundusze ETF, które inwestują w spółki z branży nieruchomości. Poniżej przedstawiamy cztery takie ETF-y notowane na giełdzie.
ETF | YTD% | 3 mies. % | rok % | 3 lata% | 5 lat% |
Invesco Real Estate S&P US Sel Sec ETF EUR | -21.51 | -17.24 | -18.88 | 4.28 | n/d |
SPDR® Dow Jones Global Real Estate ETF EUR | -20.17 | -8.28 | -17.92 | -2.41 | 1.33 |
VanEck Global Real Estate UCITS ETF EUR | -21.26 | -9.04 | -19.22 | -1.53 | 2.52 |
Inwestując w ETF-y tego typu należy liczyć się z krótkoterminowymi wahaniami zgodnymi z rynkiem akcji, dlatego aby zaliczyć je do kategorii inwestycji o niskim ryzyku należy posiadać je przez okres rzędu 5-10 lat.
Chcesz zainwestować? Poznaj nasze rekomendacje

Jak zacząć inwestować na giełdzie od podstaw
Jak inwestować na giełdzie od podstaw. Dowiedz się wszystkiego i zdecyduj się na swój styl inwestowania.