Obligacje: Czym są i jak inwestować?

Jeśli rok 2023 zostanie zapamiętany z jakiegokolwiek powodu, to dlatego, że był to pierwszy rok od dłuższego czasu, w którym obligacje znów stały się atrakcyjne. W tym poście przyjrzymy się, czym są obligacje, jak działają i jak w nie inwestować.

Czym są obligacje?

Obligacje to zbywalne papiery wartościowe, których głównym celem jest pozyskanie kapitału od inwestorów. W ten sposób emitent jest zobowiązany do wypłaty odsetek i zwrotu zainwestowanego kapitału w uzgodnionym terminie. Płatności odsetek mogą być dokonywane w formie okresowych stałych lub zmiennych kuponów na czas trwania danego aktywa. Jest to zatem rodzaj inwestycji, w przypadku której inwestor wie, jaki zwrot uzyska i jak długo będzie ona trwała.

Obligacje są aktywami o stałym dochodzie, instrumentami finansowymi, które dają posiadaczowi prawo do odsetek w zamian za pożyczenie kapitału emitentowi na określony czas.

Rodzaje obligacji

Przyjrzyjmy się teraz najważniejszym rodzajom obligacji:

Obligacje skarbowe

Obligacje publiczne, instytucjonalne lub rządowe są emitowane przez rząd lub inne podmioty publiczne. Ich celem jest pozyskanie kapitału w celu finansowania swoich zobowiązań i finansowania budżetu państwa.

Emitent jest zobowiązany do spłaty zainwestowanego kapitału wraz z odsetkami w momencie zapadalności obligacji.

Państwo zaciąga zatem pożyczki od inwestorów w celu finansowania swojej działalności rządowej i robi to poprzez emisję obligacji skarbowych (a także innych aktywów, takich jak bony skarbowe i obligacje).

Obligacje korporacyjne

Obligacje prywatne lub korporacyjne nie są emitowane przez państwo, ale przez prywatne firmy poszukujące środków finansowych w celu pozyskania funduszy od inwestorów i uzyskania większej zdolności ekonomicznej do kontynuowania działalności gospodarczej, finansowania projektów i ekspansji.

Firma płaci odsetki, a w terminie zapadalności spłaca zainwestowany kapitał wraz z odsetkami.

Obligacje te wiążą się z wyższym ryzykiem niż skarbowe, ponieważ nie są zabezpieczone przez rząd lub firmę, płacą wyższe odsetki swoim posiadaczom.

• Dowiedz się więcej w poniższym artykule: Obligacje korporacyjne - co to jest?

Inne obligacje

Istnieją również inne rodzaje obligacji, na przykład:

• Wymienne: są to obligacje, które są wymieniane na istniejące akcje spółki, a nie na gotówkę.
• Zamienne: te obligacje można wymienić na nowo wyemitowane akcje.
• Obligacje zerokuponowe: obligacje te nie są oprocentowane, lecz wypłacane w całości na koniec okresu zapadalności.
• Obligacje gotówkowe: są emitowane przez spółki w celu pokrycia potrzeb gotówkowych.
• Obligacje wieczyste: nigdy nie zapadają, tj. nigdy nie zwracają zainwestowanego kapitału, ale generują wieczyste odsetki.
• Obligacje śmieciowe: charakteryzują się wysokim ryzykiem, ale są wyżej oprocentowane.
• Obligacje contingent convertibles, zwane CoCos: czyli obligacje przymusowo umarzane, to instrumenty dłużne, które automatycznie zamieniają się na kapitał własny, gdy bank napotyka trudności finansowe, pomagając w ten sposób utrzymać jego wypłacalność.

Jak inwestować w obligacje?

Istnieje kilka sposobów inwestowania w obligacje. Trzy główne z nich są następujące:

1. Zakup pojedynczych obligacji

• Obligacje mogą być kupowane przez osoby fizyczne i istnieje kilka sposobów do wyboru:
• W bankach: wystarczy udać się do banku z dowodem osobistym, a osoba odpowiedzialna bez problemu dokona zakupu na miejscu.
• Na stronie internetowej Skarbu Państwa: obligacje można kupić bezpośrednio ze strony internetowej. Proces jest szybki i prosty. Jeśli popyt jest bardzo wysoki, strona może się „zawiesić” i tymczasowo nie działać.
• Za pośrednictwem brokerów internetowych: posiadanie rachunku u brokera internetowego, który umożliwia inwestowanie w obligacje. Zakup jest tak szybki i łatwy, jakbyś kupował udziały w firmie.

2. Fundusze ETF i obligacyjne fundusze inwestycyjne

Za pośrednictwem funduszy ETF (exchange traded funds) możemy łatwo inwestować w papiery wartościowe o stałym dochodzie i obligacje, ponieważ replikują one odpowiednie indeksy, będąc pasywnym zarządzaniem, a zatem przy niższych kosztach i prowizjach niż tradycyjne fundusze.

Oto 4 przykłady:

Kup obligacyjne fundusze ETF

DEGIRO

• Regulowany przez BaFin i Bundesbank.
• Dobry wybór produktów, w tym inne złożone instrumenty, takie jak opcje i kontrakty futures, na start.
• Obsługa klienta w języku polskim.

Odwiedź

Inwestowanie wiąże się z ryzykiem utraty środków.

Interactive Brokers

• Niskie prowizje za handel.
• Szeroka gama produktów.
• Odsetki do 4,83% na kontach w USD i 3,49% w EUR.

Odwiedź

Inwestowanie w produkty finansowe wiąże się z pewnym poziomem ryzyka.

A teraz, gdy już wiesz, jak inwestować w obligacje, zobacz także: Gdzie inwestować w 2024 roku?

W które obligacje inwestować?

Następnie przyjrzyjmy się dwóm wymogom, aby obligacja była rentowna i bezpieczna.

Dobra zdolność kredytowa

Jeśli chodzi o wybór najlepszych obligacji do inwestowania, jeśli mówimy o inwestorze o konserwatywnym profilu, powinien on bez wątpienia wybrać obligacje rządowe, a nie obligacje korporacyjne.

W przypadku obligacji skarbowych idealne są te, które oferują wyższy rating kredytowy oceniany przez różne agencje kredytowe, na przykład rating AAA.

Najwyższy możliwy zwrot

Jeśli spojrzymy na dwuletnie obligacje amerykańskie, płacą one oprocentowanie bliskie 4%, co jest szansą niespotykaną od dziesięcioleci.

Tymczasem, jeśli spojrzymy na obligacje niemieckie (również o najwyższej jakości kredytowej), to jest podobnie. Środkowoeuropejski dług publiczny płaci kupon w wysokości 2,5%, co jest stopą procentową niespotykaną od ponad dekady. A tym bardziej w przypadku niemieckich obligacji, które niecałe dwa lata temu osiągnęły ujemną rentowność.

W tym kontekście widzimy, że mamy do czynienia z okazją w zakresie instrumentów dłużnych o stałym dochodzie, w szczególności z pojedynczymi obligacjami rządowymi.

To samo dotyczy obligacji korporacyjnych. Powinniśmy szukać obligacji o określonej jakości kredytowej i atrakcyjnej rentowności.

Interactive Brokers

• Niskie prowizje za handel.
• Szeroka gama produktów.
• Odsetki do 4,83% na kontach w USD i 3,49% w EUR.

Odwiedź

Inwestowanie w produkty finansowe wiąże się z pewnym poziomem ryzyka.

DEGIRO

• Regulowany przez BaFin i Bundesbank.
• Dobry wybór produktów, w tym inne złożone instrumenty, takie jak opcje i kontrakty futures, na start.
• Obsługa klienta w języku polskim.

Odwiedź

Inwestowanie wiąże się z ryzykiem utraty środków.

Przeczytaj więcej: Gdzie zainwestować 1000 złotych?

Dlaczego warto inwestować w obligacje?

Główne powody inwestowania w obligacje są następujące:

1. Wysokie stopy procentowe

Jeśli stopy procentowe wzrosną, nowe emisje obligacji zwiększą odsetki.

Przykład: dana osoba kupuje nowo wyemitowaną obligację z kuponem w wysokości 5%, zarabiając 50 euro odsetek rocznie na każde 1000 euro wartości nominalnej. Jeśli stopy procentowe wzrosną w następnym roku, obligacja nadal będzie zarabiać 50 euro rocznie, ale emitenci nowych papierów wartościowych będą oferować zyski dostosowane do tych wyższych stóp procentowych, np. na poziomie 6%.

W kontekście wysokich stóp procentowych banku centralnego inwestycje na rynku instrumentów dłużnych stają się znacznie bardziej atrakcyjne.

2. Stały i przewidywalny dochód

Daje to posiadaczowi spokój ducha, ponieważ wie, jaki będzie zwrot i przez jaki czas. Pozwala to na dobre planowanie finansowe, ponieważ otrzymywane odsetki są z góry znane.

3. Niskie ryzyko (lub niższe niż w przypadku akcji)

Chociaż obligacje nie są lokatami, wiążą się z niższym ryzykiem niż inwestycje kapitałowe (giełdowe), a zatem ich potencjalny zwrot jest niższy niż w przypadku akcji.

Głównym ryzykiem jest ryzyko kredytowe: jest to ryzyko, że emitent obligacji nie będzie w stanie wypłacić kuponów lub spłacić kapitału w terminie zapadalności. W takich okolicznościach byłoby to znane jako niewypłacalność emitenta. Ryzyko obligacji zależy zatem od zdolności kredytowej emitenta obligacji do wywiązania się ze swoich zobowiązań.

Istnieje również ryzyko, że jeśli dana osoba kupiła obligacje z kuponem w wysokości 4% (zarabiając 40 EUR rocznie za każde 1000 EUR wartości nominalnej), jeśli stopy procentowe wzrosną w następnym roku, emitenci nowych obligacji zaoferują wyższe zyski, na przykład 5%. Jeśli więc chcesz sprzedać swoją obligację o oprocentowaniu 4%, będziesz zmuszony sprzedać ją poniżej jej wartości nominalnej, ponieważ przy nowych obligacjach o oprocentowaniu 5% nikt nie będzie chciał jej kupić.

Powiedzmy, że cena i rentowność obligacji są odwrotnie powiązane.

4. Rynek wtórny

Obligacje są przedmiotem obrotu na rynku wtórnym. W zależności od ich ceny na rynku wtórnym, możliwe jest uzyskanie obligacji powyżej lub poniżej ich wartości nominalnej.

W związku z tym cena obligacji na rynku wtórnym będzie zależeć przede wszystkim od trzech elementów:

• Jakości i wiarygodności emitenta,
• Ewolucji i zmian stóp procentowych,
• Prawa podaży i popytu.

I właśnie, jeśli widzimy, że jej cena wzrosła w porównaniu do momentu zakupu, nie musimy czekać na jej zapadalność, aby odzyskać nasze pieniądze, możemy ją sprzedać na rynku wtórnym.

Różnice między obligacjami, bonami skarbowymi i skryptami dłużnymi

Wiemy już, że państwo emituje aktywa przynoszące dochód, aby się finansować. Oznacza to, że kiedy kupujemy jeden z tych aktywów, w rzeczywistości finansujemy i pożyczamy kapitał państwu na określony czas, a w zamian otrzymujemy odsetki.

W terminie zapadalności tych aktywów otrzymujemy również początkowo zainwestowany kapitał. Oczywiście zarówno termin, jak i stopy procentowe, które mają zostać otrzymane, są z góry znane inwestorom.

Istnieją trzy rodzaje aktywów o stałym dochodzie:

• Bony skarbowe
• Obligacje
• skrypty dłużne

Bony skarbowe

Bony skarbowe to zobowiązania dłużne emitowane przez podmioty publiczne o bardzo krótkim terminie zapadalności (poniżej 2 lat), zazwyczaj emitowane na 3, 6, 12 lub 18 miesięcy.

Różnią się one również od obligacji i skryptów dłużnych tym, że zarówno odsetki, jak i kwota główna są wypłacane w terminie zapadalności. Oznacza to, że nie są od nich wypłacane żadne okresowe odsetki, są one dostarczane w końcowym momencie zapadalności.

Skrypty dłużne

Bony są emitowane na średni okres od 3 do 5 lat, a w tym przypadku odsetki są rzeczywiście wypłacane okresowo zgodnie z kuponem wynikającym z uzgodnionych warunków.

Obligacje rządowe

Wreszcie, w odniesieniu do obligacji, są one zasadniczo obligacjami, ponieważ mają te same cechy. Jedyną różnicą jest to, że są one zwykle emitowane na minimalny okres dłuższy niż 5 lat, chociaż zwykle są emitowane na 10 lat.

I tutaj, podobnie jak w przypadku obligacji, odsetki są wypłacane okresowo, a ponieważ okres jest znacznie dłuższy - mówimy o 10, 15 lub 20 latach - odsetki są zwykle wyższe, chyba że krzywa stóp procentowych jest odwrócona.

Zalety i wady inwestowania w obligacje

Na koniec przyjrzyjmy się głównym zaletom i wadom inwestowania w obligacje:

Szukasz brokera? Sprawdź nasze rekomendacje

Saxo Bank

• Szeroka gama operacji na różnych rynkach.
• Zaawansowane platforma.
• Regulacja obecna w wielu krajach.
• Wysokie bezpieczeństwo i niezawodność.

Odwiedź

Inwestowanie wiąże się z ryzykiem utraty kapitału. Przed inwestowaniem zaleca się konsulta

DEGIRO

• Regulowany przez BaFin i Bundesbank.
• Dobry wybór produktów, w tym inne złożone instrumenty, takie jak opcje i kontrakty futures, na start.
• Obsługa klienta w języku polskim.

Odwiedź

Inwestowanie wiąże się z ryzykiem utraty środków.

Interactive Brokers

• Niskie prowizje za handel.
• Szeroka gama produktów.
• Odsetki do 4,83% na kontach w USD i 3,49% w EUR.

Odwiedź

Inwestowanie w produkty finansowe wiąże się z pewnym poziomem ryzyka.