YoY, znany również jako Year-Over-Year, jest porównaniem statystyki z jednego okresu do tego samego okresu w poprzednim roku. Okres ten to zazwyczaj miesiąc lub kwartał. Wskaźnik rok do roku oblicza zmianę procentową w ciągu ostatnich dwunastu miesięcy.
YoY: Co to jest?
Wzrost Year-over-Year (po polsku „rok do roku”) jest kluczowym wskaźnikiem efektywności, który porównuje wzrost w jednym okresie (zwykle jeden miesiąc) do porównywalnego okresu dwanaście miesięcy wcześniej w poprzednim roku (stąd nazwa). W przeciwieństwie do odrębnych wskaźników miesięcznych, wskaźnik YOY daje Ci obraz Twoich wyników bez uwzględnienia efektów sezonowych, zmienności miesięcznej i innych czynników. Widzisz wyraźniejszy obraz swoich rzeczywistych sukcesów i wyzwań na przestrzeni czasu. Nie dziwi więc fakt, że jest to kluczowa metryka dla analityki handlu detalicznego.
Pierwszą dużą zaletą wzrostu rocznego jest wyeliminowanie sezonowości z metryk wzrostu. Większość sprzedawców detalicznych odnotowuje silny wzrost sprzedaży w okresie świątecznym. W skali jednego miesiąca może to dawać fałszywe wskazanie ogromnego wzrostu. Jednak te zawyżone liczby nie są naprawdę reprezentatywne dla wzrostu w czasie, jeśli po wakacjach wrócą do normalnego poziomu.
Year-over-Year: Przykład
Analiza porównawcza między analogicznymi okresami czasu umożliwi dokładniejszą ocenę postępu Twojej firmy. Na przykład, choć zwyżka sprzedaży o 40% w listopadzie może wydawać się znaczącym osiągnięciem, to w zestawieniu z analogicznym okresem z ubiegłego roku, gdy wzrost wyniósł 45%, wskazuje ona na pewne umiarkowane zwolnienie tempa, a nie przełom.
Brak takich porównań rok do roku (YOY) eliminuje punkt odniesienia oraz kontekst historyczny, ograniczając nas do oparcia decyzji wyłącznie na najnowszych danych. Taka metoda nie sprzyja podejmowaniu długoterminowych decyzji ani stymulowaniu długotrwałego wzrostu.
Do czego służy wskaźnik YoY?
Wskaźnik Yoy jest powszechnie stosowany do zestawiania przyrostu zysków lub dochodów przedsiębiorstwa oraz może znaleźć zastosowanie w analizie rocznych fluktuacji podaży pieniądza w gospodarce, wartości produktu krajowego brutto (PKB) i innych wskaźnikach ekonomicznych.
Jak obliczyć YoY?
Procedura rozpoczyna się od zebrania odpowiednich danych, tj. miesięcznych wartości dla określonego okresu oraz tych samych danych dla okresu zanotowanego 12 miesięcy wcześniej.
Sam proces obliczeń jest stosunkowo prosty i składa się z trzech etapów:
- Odejmij wartość z bieżącego miesiąca od odpowiadającej wartości sprzed 12 miesięcy. W przypadku różnicy dodatniej, wskazuje to na wzrost w Twojej organizacji, natomiast różnica ujemna sygnalizuje spadek.
- Następnie podziel tę różnicę przez całość danych z roku poprzedniego. Ten krok daje wskaźnik wzrostu dla 12-miesięcznego okresu.
- Otrzymaną wartość pomnóż przez 100, aby uzyskać wskaźnik wzrostu w formie procentowej.
Jak już wcześniej wspomniano, ten prosty wzór może być stosowany do obliczania rocznych zmian w dowolnych zmiennych ekonomicznych lub finansowych. W celu wyznaczenia wskaźnika PKB na rok, używa się następującej formuły:
(PKB z 2023 roku – PKB z 2022 roku) / PKB z 2022 roku * 100%
Dzięki temu otrzymujemy procentową zmianę PKB między 2023 a 2022 rokiem, co odzwierciedla roczny wzrost PKB.
YoY: Perspektywa krótko i długoterminowa
Nie znaczy to, że metryki YOY są alfą i omegą analizy. Skupianie się na okresie 12 miesięcy może również dawać zbyt szeroki obraz sytuacji. Połączenie perspektywy długoterminowej z uzupełniającą analizą miesiąc po miesiącu i kwartał po kwartale może pomóc w przeanalizowaniu różnych aspektów rocznego wzrostu i zobaczyć, jak Twoja organizacja radzi sobie na różne sposoby.
Roczny wzrost to także znacznie więcej niż tylko przychody. Możesz mierzyć niezliczone aspekty swojego wzrostu: konwersje, średnią wartość sprzedaży i inne wskaźniki, które są powiązane, ale wykraczają poza linię końcową.
Wnioski
Najważniejszym atutem porównań rok do roku jest ich zdolność do automatycznego niwelowania efektów sezonowości. Na przykład, statystyki sprzedaży detalicznej wykazują wzrost w listopadzie i grudniu, co jest wynikiem okresu świątecznych zakupów. To zdecydowanie kluczowy moment w roku, stanowiący niemal 20% ogólnej sprzedaży detalicznej.
Analiza YoY pozwala wygładzić wszelkie fluktuacje w danych miesięcznych. Niemniej jednak, nie należy ograniczać się jedynie do analizy danych rok do roku. Wskazane jest także przyjrzenie się danym na poziomie miesiąca czy kwartału, aby uzyskać pełniejszy obraz sytuacji. W związku z tym większość doniesień ekonomicznych przedstawia miesięczne tendencje. Ogólnie rzecz biorąc, warto samodzielnie przeanalizować dane rok do roku.
Zobacz także:
- Co to jest analiza fundamentalna
- Jak przeprowadzić analizę fundamentalną spółek
Szukasz brokera? Sprawdź nasze rekomendacje
