Świat instrumentów pochodnych jest złożony i nie zawsze ci, którzy podchodzą do inwestowania po raz pierwszy, rozumieją znaczenie i różnice między wszystkimi instrumentami finansowymi dostępnymi na rynku. W tym artykule postaramy się doprecyzować czym są kontrakty forward, futures, opcje i swapy. Kontrakty te, choć mają pewne podobieństwa, charakteryzują się kluczowymi różnicami, które każdy inwestor powinien znać. Badamy unikalne cechy każdego z tych instrumentów, podkreślając ich główne różnice i ilustrując, w jaki sposób można je wykorzystać w różnych sytuacjach rynkowych.
Forward, Futures, Opcje i Swapy
Kontrakty forward, futures, opcje i swapy to podstawowe instrumenty finansowe wykorzystywane w branży inwestycyjnej i zarządzaniu ryzykiem. Są to instrumenty, które umożliwiają inwestorom i firmom osiąganie celów finansowych i zabezpieczają przed zmiennością na rynkach finansowych.
Czym są kontrakty Forward?
Kontrakty forward to długoterminowe umowy między dwiema stronami na zakup lub sprzedaż aktywów po ustalonej cenie i określonej dacie, powszechnie stosowane w transakcjach „over the counter” lub poza zorganizowanymi rynkami. To z pewnością naraża je na wyższe ryzyko, w szczególności możliwość niewykonania zobowiązania.
Są one wykorzystywane głównie w dwóch funkcjach: spekulacyjnej i zabezpieczającej. Gdy są one wykorzystywane w funkcji spekulacyjnej, inwestor przewiduje, że na przykład cena danego towaru, na przykład ropy naftowej, wzrośnie, i w związku z tym zawiera umowę kupna surowca po bieżącej cenie, mając nadzieję, że w przyszłości odsprzeda go po wyższej cenie. Są one wykorzystywane przez firmy i służą do zabezpieczenia ich przed ryzykiem wzrostu cen w przyszłości.
Cechą charakterystyczną kontraktów forward jest również możliwość ich dostosowania do potrzeb klienta, w zależności od towaru, ilości i terminu dostawy. Przedmiotem obrotu może być wiele różnych towarów, w tym na przykład ziarno, metale szlachetne, zboża lub różnego rodzaju artykuły spożywcze.
- Typ: Prywatna, spersonalizowana umowa pomiędzy dwiema stronami.
- Cel: Kupno lub sprzedaż aktywów po ustalonej cenie w określonym dniu w przyszłości.
- Standaryzacja: Brak standaryzacji; warunki są elastyczne i negocjowane między stronami.
- Rynek: OTC (Over The Counter), tj. nie są przedmiotem obrotu na regulowanej giełdzie.
- Zabezpieczenie: Zasadniczo nie jest wymagane żadne zabezpieczenie ani początkowy depozyt zabezpieczający, ale może to prowadzić do ryzyka kontrahenta.
Czym są opcje?
Opcje to kontrakty, które dają kupującemu prawo, bez obowiązku, do sprzedaży lub kupna aktywów poprzez zapłacenie premii, po określonej cenie w przyszłości. Opcje dzielą się na dwie główne kategorie: call i put. Te pierwsze dają posiadaczowi możliwość zakupu aktywów po z góry określonej cenie w określonym terminie. Te drugie, z kolei, dają możliwość sprzedaży aktywów po z góry określonej cenie w określonym terminie.
Ze strukturalnego punktu widzenia, podczas handlu opcjami należy wziąć pod uwagę kilka czynników. Pierwszym z nich jest aktywo bazowe, tj. aktywo, którego dotyczy transakcja. Drugim jest liczba akcji przypadających na kontrakt, mająca zastosowanie wyłącznie do opcji na akcje. Trzecim jest wartość nominalna, czyli ekonomiczna kwota kontraktu. Na naszej stronie internetowej znajdziesz kompleksowy przewodnik po handlu opcjami.
- Typ: Kontrakty, które dają posiadaczowi prawo, ale nie obowiązek, do zakupu (opcja kupna) lub sprzedaży (opcja sprzedaży) aktywów po określonej cenie w określonym terminie lub przed nim.
- Cel: Ochrona przed zmianami cen lub spekulowanie na temat przyszłych zmian cen.
- Standaryzacja: Mogą być standaryzowane (w obrocie giełdowym) lub niestandardowe (w obrocie pozagiełdowym).
- Płatność: Za zakup opcji płaci się „premię”.
Czym są Swapy?
Jest to finansowy instrument pochodny, za pomocą którego dwie strony zgadzają się na wymianę, w określonym czasie, dwóch przepływów finansowych. Swapy mogą być typu „odsetkowego” lub „giełdowego”. Są one przedmiotem dwustronnego obrotu na rynkach pozagiełdowych, co sprawia, że umowa między stronami jest bardziej użyteczna, elastyczna i dostosowana do ich potrzeb.
Do najczęściej stosowanych rodzajów swapów należą swapy stóp procentowych i swapy walutowe. Te pierwsze polegają na wypłacie stałych okresowych odsetek w zamian za otrzymanie od kontrahenta zmiennych okresowych odsetek, odnoszących się do określonego indeksu. Te drugie natomiast polegają na wymianie stałych okresowych przepływów od jednej strony w jednej walucie w zamian za otrzymanie zmiennych odsetek od drugiej strony w innej walucie. Więcej informacji na temat handlu swapami można znaleźć tutaj.
- Typ: Umowa, w której dwie strony zgadzają się na wymianę przyszłych przepływów pieniężnych.
- Cel: Zazwyczaj wykorzystywany do transferowania ryzyka lub korzystania z różnych stóp procentowych, walut lub profili ryzyka.
- Typowy przykład: swap stopy procentowej, w którym jedna strona wymienia stałą stopę procentową na zmienną stopę procentową.
- Rynek: Zazwyczaj kontrakty pozagiełdowe, ale istnieją pewne standardowe warianty.
Czym są kontrakty terminowe (Futures)?
Są to kontrakty zobowiązujące do zakupu lub sprzedaży bazowych papierów wartościowych w przyszłości po określonej cenie. Są one ogólnie dostępne na tak zwanych rynkach terminowych. Jak widzieliśmy w przypadku kontraktów forward, mogą one być wykorzystywane zarówno do zabezpieczania się przed spadkami notowań instrumentów bazowych, jak i do celów spekulacyjnych. Różnią się one jednak od kontraktów forward w dwóch głównych aspektach.
Rozliczenie kontraktu forward ma miejsce w terminie zapadalności, podczas gdy kontrakt futures jest rozliczany codziennie. Co więcej, kontrakty futures są przedmiotem obrotu na giełdzie, w przeciwieństwie do kontraktów forward. Ten rodzaj kontraktu pozwala na zajmowanie długich i krótkich pozycji, w zależności od prognoz. Kontrakty futures mogą dotyczyć wielu instrumentów bazowych, np. walut obcych, surowców, akcji, metali lub indeksów giełdowych.
W świecie inwestowania istnieje tak wiele opcji i sposobów inwestowania, że jeśli jesteś początkującym na tej ścieżce, na pewno poczujesz się przytłoczony, terminy używane nawet w innych językach to ogrom informacji. Przeczytaj więcej o handlu kontraktami futures w naszym przewodniku.
- Typ: Kontrakt standaryzowany.
- Cel: Podobnie jak w przypadku kontraktów forward, służy on do kupna lub sprzedaży aktywów po ustalonej cenie w przyszłości.
- Standaryzacja: Standaryzowany pod względem ilości, terminu zapadalności i jakości aktywów bazowych.
- Rynek: Obrót na regulowanych giełdach.
- Zabezpieczenie: Istnieje izba rozliczeniowa, która działa jako kontrahent dla obu stron, zmniejszając ryzyko kontrahenta. Wymagane są depozyty początkowe i zmienne.
Podsumowując, rynek instrumentów pochodnych, obejmujący kontrakty forward, futures, opcje i swapy, oferuje inwestorom szeroki wachlarz możliwości i instrumentów.
Szukasz brokera? Sprawdź nasze rekomendacje
