GPW: Co to jest Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie?

GPW – Co to jest Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie? W Warszawie 12 maja 1817 roku powstała pierwsza giełda papierów wartościowych w Polsce. W początkowym okresie sesje odbywały się w godzinach 12.00 – 13.00, a przedmiotem handlu były głównie weksle i obligacje.

W drugiej połowie XIX wieku nastąpił rozwój handlu akcjami, a w latach między I a II wojną światową giełdy w Polsce działały na podstawie rozporządzenia Prezydenta o organizacji giełd.

Istniały także giełdy papierów wartościowych w innych miastach, jednak giełda w Warszawie miała kluczowe znaczenie, koncentrując 90% obrotów. W 1938 roku notowano tam 130 papierów wartościowych. Niestety, z wybuchem II wojny światowej giełda w Warszawie została zamknięta.

Historia GPW

Grupa Kapitałowa GPW to zbiór kluczowych instytucji rynku kapitałowego i towarowego w Polsce, z Giełdą Papierów Wartościowych w Warszawie jako głównym podmiotem. GPW jest jedną z największych giełd w regionie Europy Środkowo-Wschodniej, która zyskuje na znaczeniu w Europie dzięki dynamicznemu rozwojowi.

Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie (GPW) to publiczna spółka akcyjna, której celem jest zapewnienie możliwości obrotu giełdowego papierami wartościowymi i instrumentami finansowymi.

Siedziba giełdy znajduje się w Warszawie, a jej działalność regulowana jest przez ustawy, regulamin giełdy oraz Komisję Nadzoru Finansowego. Oprócz Głównego Rynku, GPW prowadzi także rynek małych spółek NewConnect, rynek obligacji Catalyst oraz rynek energii POEE.

Główne indeksy GPW

Handel na GPW odbywa się za pośrednictwem członków giełdy, a główne indeksy giełdowe to: WIG, WIG20, mWIG40 i sWIG80. Wg danych z zeszłego roku, na GPW notowane były akcje 420 spółek, w tym 45 zagranicznych. Ich łączna kapitalizacja wynosiła ponad 1,12 bln złotych, z czego ponad połowę przypadało na spółki zagraniczne.

Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie powstała w 1991 roku jako spółka akcyjna, utworzona przez Skarb Państwa. W skład władz spółki wchodzą: Walne zgromadzenie, Rada Nadzorcza, zwana Radą Giełdy oraz Zarząd Giełdy.

Zarząd ma szereg obowiązków związanych z regulacją obrotu papierami wartościowymi, takimi jak:

dopuszczanie papierów wartościowych do obrotu,
nadzorowanie działalności maklerów giełdowych,
określanie zasad wprowadzania papierów wartościowych na giełdę.

Zarząd GPW składa się z czterech członków, a jego pracami kieruje prezes zarządu, który zostaje wybrany przez Walne Zgromadzenie.

Zobacz także:

Notowania GPW

Do inwestowania na giełdzie potrzebny jest kapitał oraz rachunek inwestycyjny w domu maklerskim. System notowań na GPW może być ciągły lub jednolity. Notowania ciągłe stosuje się dla dużych spółek o wysokiej płynności, gdzie kurs akcji zmienia się przy każdej transakcji. Notowania jednolite dotyczą mniejszych spółek i cena zmienia się tylko dwa razy dziennie podczas fixingu. Popyt i podaż na rynku mają duży wpływ na kurs akcji.

Harmonogram notowań ciągłych na giełdzie

Oto harmonogram notowań ciągłych na GPW:

Godzina	Faza handlu	Opis
8:30 – 9:00	Faza przed otwarciem	Przyjmowanie zleceń na otwarcie
9:00	Otwarcie	Określenie kursu na otwarciu
9:00 – 16:50	Notowania ciągłe	Handel ciągły
16:50 – 17:00	Faza przed zamknięciem	Przyjmowanie zleceń na zamknięcie
17:00	Zamknięcie	Określenie kursu na zamknięciu
17:00 – 17:05	Dogrywka	Kontynuacja notowań po zamknięciu

Oraz tabela harmonogramu notowań ciągłych dla kontraktów terminowych na GPW:

Godzina	Etap notowań
8:30 – 8:45	Przyjmowanie zleceń na otwarcie
8:45	Otwarcie (określenie kursu na otwarciu)
8:45 – 16:50	Notowania ciągłe
16:50 – 17:00	Przyjmowanie zleceń na zamknięcie
17:00	Zamknięcie (określenie kursu na zamknięciu)
17:00 – 17:05	Dogrywka

Spółki notowane na warszawskiej giełdzie

Spółki akcyjne, w celu pozyskania dodatkowego kapitału, mogą emitować nowe akcje i wprowadzać je na giełdę, co pozwala każdemu posiadaczowi odpowiednich środków i rachunku inwestycyjnego stać się akcjonariuszem danej spółki. Wymagany jest jednak proces zatwierdzenia przez KNF.

Aby zobaczyć pełną listę spółek notowanych na GPW, przeczytaj nasz artykuł:

Najlepsze spółki notowane na GPW

Władze GPW

Na Giełdzie działa kilka organów, które odpowiadają za jej działalność. Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy Giełdy to najwyższy organ, który ma prawo do podejmowania ważnych decyzji, takich jak modyfikowanie statutu czy wybór członków Rady Giełdy.

Rada Giełdy odpowiada za nadzorowanie pracy giełdy i składa się z 5-7 członków, których kadencja wynosi 3 lata. Zarząd Giełdy, na czele którego stoi Prezes Zarządu, jest odpowiedzialny za bieżącą działalność Giełdy i podejmuje decyzje dotyczące wprowadzania papierów wartościowych do obrotu, nadzorując przy tym pracę maklerów giełdowych oraz członków giełdy w zakresie obrotu giełdowego.

Akcjonariusze GPW

Akcjonariat Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. po debiucie na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie 9 listopada 2010 roku przedstawia się obecnie w następujący sposób:

Akcjonariusze	Liczba akcji	Procent udziałów
Skarb Państwa – akcje uprzywilejowane	14 695 470	35,01%
Pozostali akcjonariusze – akcje na okaziciela (free float)	27 199 530	64,80%
Pozostali akcjonariusze – akcje uprzywilejowane	77 000	0,18%
Razem	41 972 000	100%

Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie ma wiele akcjonariuszy (oprócz Skarbu Państwa). Wśród nich mamy największe fundusze emerytalne i towarzystwa funduszy inwestycyjnych w Polsce, a także instytucje zagraniczne, takie jak Norges Bank z Norwegii. Poniżej przedstawiam pełną listę pozostałych akcjonariuszy GPW:

OFE Nationale-Nederlanden
OFE Drugi Allianz
OFE PZU Złota Jesień
OFE PKO BP Bankowy
OFE Allianz Polska
OFE UNIQA
OFE Aegon
TFI NN Investment Partners S.A.
OFE Pocztylion Arka
TFI PKO S.A.
Norges Bank (Government of Norway)
TFI Generali Investment S.A.
TFI Uniqa S.A.
TFI Rockbridge S.A.
TFI PZU S.A.
TFI BNP Paribas S.A.
TFI Investors S.A.
TFI Ipopema S.A.
TFI Millennium S.A.

Instrumenty finansowe na warszawskiej giełdzie

Dostępne na niej instrumenty pozwalają na inwestowanie w różne klasy aktywów i umożliwiają zarówno krótko- jak i długoterminowe inwestycje. W tabeli poniżej przedstawione są najpopularniejsze instrumenty finansowe notowane na GPW.

Instrument finansowy	Opis
Kasowe	Gotówka, która może zostać zainwestowana w różne aktywa finansowe.
Akcje	Udziały w kapitale zakładowym spółek, które notowane są na GPW.
Prawa do akcji	Papiery wartościowe dające ich posiadaczom prawo do nabycia akcji w spółce w określonym czasie i cenie.
Prawa poboru	Papiery wartościowe, które uprawniają do nabycia nowych akcji w spółce w określonym czasie i cenie.
Prawa pierwszeństwa	Papiery wartościowe dające ich posiadaczom pierwszeństwo w otrzymywaniu dywidendy i wypłacie środków w przypadku likwidacji spółki.
Obligacje	Papiery wartościowe reprezentujące zobowiązanie emitenta do zwrotu kapitału wraz z odsetkami po określonym czasie.
Certyfikaty inwestycyjne	Papiery wartościowe reprezentujące udział w portfelu inwestycyjnym.
Produkty strukturyzowane	Instrumenty finansowe, których wartość zależy od wartości innych instrumentów finansowych, np. indeksów giełdowych lub walut.
ETF-y	Fundusze inwestycyjne notowane na GPW, które replikują zachowanie indeksów giełdowych lub innych rynków.
Warranty opcyjne	Instrumenty finansowe dające ich posiadaczom prawo do nabycia lub sprzedaży akcji w określonym czasie i cenie.
Pochodne	Instrumenty finansowe, których wartość zależy od wartości innych instrumentów finansowych, np. akcji lub indeksów giełdowych.
Kontrakty terminowe	Umowy między inwestorami, które określają cenę i datę przyszłej transakcji na akcje, indeksy giełdowe, obligacje skarbowe lub kurs walutowy.
Opcje	Instrumenty finansowe dające ich posiadaczom prawo do kupna lub sprzedaży akcji lub indeksów giełdowych w określonym czasie i cenie.
Jednostki indeksowe	Papiery wartościowe, które reprezentują wartość indeksu giełdowego.

Podsumowanie

Wniosek nasuwa się sam – Giełda Papierów Wartościowych to instytucja, która pełni ważną rolę w polskim systemie finansowym. Jest miejscem notowań wielu instrumentów finansowych, takich jak akcje, obligacje, certyfikaty inwestycyjne czy kontrakty terminowe.

Dzięki temu inwestorzy mają możliwość dokonywania transakcji na rynku pierwotnym oraz wtórnym, co przyczynia się do rozwoju polskiej gospodarki. GPW ma również ważne zadania regulacyjne, jak nadzór nad działalnością spółek notowanych na giełdzie oraz nadzór nad działalnością jej uczestników, takich jak maklerzy giełdowi czy domy maklerskie.

Chcesz zacząć inwestować? Sprawdź nasze rekomendacje

DEGIRO

XTB

INTERACTIVE BROKERS