Jak działają kontrakty terminowe na indeksy?

Pobierz w formacie PDF

Futures to standaryzowane kontrakty terminowe, które mają określony termin zapadalności. W dniu wygaśnięcia kupujący i sprzedający wymieniają instrument bazowy, który składa się z określonego instrumentu finansowego, na ustaloną cenę. Omówimy dzisiaj kontrakty terminowe na indeksy.

Inwestor, który kupuje kontrakt terminowy, a więc zobowiązuje się do kupna instrumentu bazowego w dniu wygaśnięcia, zajmuje pozycję długą; inwestor, który sprzedaje przyszłość, a więc zobowiązuje się do sprzedaży instrumentu bazowego kupującemu w dniu wygaśnięcia, zajmuje pozycję krótką. Instrument ten jest symetrycznym instrumentem pochodnym w tym sensie, że obie strony umowy są zobowiązane w terminie zapadalności do spełnienia równego, ale przeciwnego świadczenia.

Rodzaje kontraktów terminowych: rozliczenie pieniężne lub rozliczenie fizyczne

Istnieją dwa rodzaje kontraktów terminowych

• Rozliczane gotówką (rozliczenie pieniężne),
• Fizyczna dostawa. Kalkulacja „give/take” pomiędzy 2 stronami (kupującym i sprzedającym), jest określana przez podmiot trzeci, którym jest Izba Rozliczeniowa.

Czym są kontrakty terminowe na indeksy

Jak już powiedzieliśmy, futures to wystandaryzowane kontrakty terminowe, które mają określony termin zapadalności.

Jeżeli aktywem bazowym jest indeks akcji, to nie może on zostać dostarczony i dlatego może być rozliczony tylko w gotówce.

W przypadku, gdy aktywem bazowym jest akcja, obligacja, towar, może nastąpić fizyczna dostawa instrumentu bazowego. Jednak nawet w tym przypadku mogą występować kontrakty terminowe rozliczane w gotówce. Ponieważ fizyczna dostawa może być skomplikowana i uciążliwa, zawsze można jej uniknąć zamykając swoją istniejącą pozycję w futures przed wygaśnięciem, dokonując transakcji przeciwnej do początkowej.

Zobacz także: Jak handlować kontraktami terminowymi

Zarówno w przypadku kontraktów rozliczanych gotówkowo, jak i kontraktów z fizyczną dostawą, brokerzy zazwyczaj stosują procedurę zamykania pozycji przez klientów przed wygaśnięciem kontraktu. Nie dotyczy to sytuacji, gdy klientami są klienci instytucjonalni, czyli akredytowane i regulowane firmy finansowe.

Jak działają kontrakty terminowe na indeksy giełdowe

Zobaczmy jak działają kontrakty terminowe na indeksy giełdowe. Powiedzieliśmy, że jest to znormalizowany instrument pochodny, będący przedmiotem obrotu na rynkach regulowanych.

Weźmy dla przykładu kontrakt terminowy, którego bazą jest włoski indeks giełdowy FTSE MIB.

Umowa wygasa co kwartał: marzec, czerwiec, wrzesień, grudzień. Wygaśnięcie ustawione jest na 3 piątek miesiąca o godzinie 9:05. Jak powiedziano w terminie zapadalności wszystko jest rozliczane w gotówce przez Cassa di Compensazione e Garanzia.

• Wartość kontraktu jest podana jako wartość 1 punktu FTSE MIM (5 euro za ten kontakt) pomnożona przez wartość FTSE MIB, załóżmy 24620 punktów. Zatem wartość kontraktu wynosi: 5 x 24620 = 123100 euro. W rzeczywistości powinno się stosować wartość kontraktu terminowego, ale ten szczegół wyjaśniam w następnym akapicie.

• Nabywca kupujący 1 kontrakt futures na Ftse Mib zobowiązuje się do zakupu indeksu Ftse Mib w momencie wygaśnięcia kontraktu po cenie 24620 pkt (co odpowiada 123100 €, jak wspomniano powyżej). Oczywiście, aby zakupić futures, będziesz musiał zapłacić prowizję swojemu brokerowi.

• Sprzedający kontrakt terminowy zobowiąże się do sprzedaży w momencie wygaśnięcia kontraktu terminowego Ftse Mib po cenie (a raczej wartości) 24620. Sprzedający będzie musiał również zapłacić prowizję swojemu pośrednikowi.

• Załóżmy, że wygaśnięcie następuje w grudniu. Jeśli w trzeci piątek grudnia o godzinie 9:05 Ftse Mib jest wart 25000 punktów, to nabywca kontraktu terminowego może kupić Ftse Mib po 24620 punktów i natychmiast sprzedać go po 25000 punktów. Może więc mieć natychmiastowy zysk 25000-24620=380 punktów, czyli 5×380=€1900. Jest to kwota, która wpłynie na konto kupującego, natomiast sprzedający będzie miał tę kwotę odliczoną.

Jak wspomniano, otwarta pozycja na kontrakcie futures może być zamknięta w dowolnym momencie na długo przed wygaśnięciem. Dlatego kupujący, który zajął pozycję wzrostową, jak wspomnieliśmy w przykładzie na poziomie 24620 punktów, może sprzedać 1 future w późniejszym czasie, powiedzmy na poziomie 24800 punktów.

Izba Rozliczeniowa zauważa, że ten inwestor najpierw kupił 1 kontrakt terminowy, a następnie sprzedał 1 kontrakt terminowy, więc nie ma już żadnych zaległych kontraktów. Otrzyma on kwotę równą 24800-24620=180 punktów; 180×5=900€. Oczywiście, gdyby cena sprzedaży była niższa niż 24620 punktów, wystąpiłaby strata.

To samo dotyczy sprzedającego 1 kontrakt futures, który w celu zamknięcia swojej początkowej pozycji kupi 1 kontrakt, gdy uzna to za stosowne. Wówczas nie będzie już miał żadnych zaległych kontraktów i zostanie uznany lub obciążony kwotą opartą na różnicy pomiędzy początkową ceną sprzedaży kontraktu a ceną zakupu kontraktu.

Jak są rozliczane kontrakty terminowe na indeksy giełdowe

Jak wspomniano, kontrakty terminowe na indeksy są rozliczane gotówkowo. W poprzednim przykładzie nie wspomniałam o pewnej komplikacji. Kontrakty terminowe są regularnie notowane do momentu wygaśnięcia. Ich cena nie jest jednak dokładnie taka sama jak cena indeksu bazowego, w naszym przykładzie Ftse Mib. Dopiero w momencie wygaśnięcia 2 ceny dokładnie się pokrywają. Przyjrzyjmy się przyczynom takiego stanu rzeczy.

Kupując kontrakt terminowy zobowiązuję się do zakupu indeksu w przyszłym terminie, ale nie muszę mieć tej kwoty dostępnej od razu. Ponieważ jest to zakup odroczony w czasie, będzie on miał znaczenie dla ceny w przyszłości:

1. czas do wygaśnięcia,
2. stopy procentowe,
3. dywidend wypłacanych przez papiery wartościowe wchodzące w skład indeksu.

Połączenie tych czynników częściej powoduje, że futures są wyceniane wyżej niż indeks, z wyjątkiem sytuacji, gdy kontrakt futures występuje bezpośrednio po sezonie dywidendowym (najczęściej czerwcowe wygaśnięcie). Różnica między ceną futures a ceną indeksu (ceną spot) jest zwykle dość mała, ale kombinacje wymienionych zmiennych mogą zwiększyć tę różnicę.

Kontrakty futures na indeksy światowe i amerykańskie

W poprzednim akapicie podaliśmy przykład na futures mających za podstawę indeks Ftse Mib, dodałabym tylko, że godziny handlu to 8-22. Istnieje również mini kontrakt Ftse Mib: 1 punkt jest wart 1 euro.

Istotne są również:

• Future Dax: bazowy niemiecki indeks Dax i notowany na Eurex; 1 punkt jest wart 25 euro; godziny handlu 2:10-22 (czas włoski); istnieje również mini Dax: 1 punkt jest wart 5 euro.
• Euro Stoxx 50 Future: bazuje na europejskim indeksie Euro Stoxx 50 i jest notowany na Eurex; 1 punkt jest wart 10 euro; godziny handlu 2:10-10:00.
• Future E-Mini S&P 500: notowany na Cme; bazowy indeks S&P500 i; 1 punkt jest wart 50$; godziny handlu 00:00-23; istnieje również mikro kontrakt: 1 punkt jest wart 5$.
• Future E-Mini Nasdaq 100: notowany na Cme; bazowy indeks Nasdaq 100; 1 punkt wart jest 20$; godziny handlu 00:00-23. Istnieje również mikro kontrakt: 1 punkt wart jest 2$.
• Dow Jones E-Mini Future: notowany na Cme; bazowy indeks Dow Jones Industrial; 1 punkt wart jest 5$; godziny handlu 00:00-23h. Istnieje również mikro kontrakt: 1 punkt wart jest 0,50$.
• Future E-Mini Russell 2000: notowany na Cme; bazowy indeks Russell 2000; 1 punkt jest wart 50$; godziny handlu 00:00-23. Istnieje również mikro kontrakt: 1 punkt jest wart 5$.

Zalety i wady

Główną zaletą kontraktów terminowych jest możliwość skorzystania z efektu dźwigni. W rzeczywistości nie musisz mieć na rachunku liczby równej wartości kontraktu, ale jej ułamek, który zależy od regulaminu i warunków stosowanych przez brokera. Tę wielkość nazywamy depozytem zabezpieczającym i jeśli wynosi on 10% wartości kontraktu, to oznacza, że można zastosować dźwignię 10-krotną. W rzeczywistości każdego dnia obliczana jest pozycja zysku lub straty i dlatego do handlu wymagana jest kwota wyższa niż początkowy depozyt.

Ryzyko związane z kontraktami terminowymi jest nieodłącznie związane z zaletami. W rzeczywistości dźwignia może płatać figle i prowadzić do wysokich i szybkich strat w przypadku nagłych, niekorzystnych ruchów na rynku.

Jak handlować kontraktami terminowymi na indeksy

Aby handlować tymi instrumentami finansowymi, należy otworzyć konto u regulowanego brokera, który musi być akredytowany na rynkach oferujących różne kontrakty terminowe. Aby handlować tymi instrumentami pochodnymi, broker żąda minimalnych depozytów zabezpieczających. Jeśli w trakcie utrzymywania pozycji depozyty zabezpieczające przestaną wystarczać, broker zwraca się do klienta o uzupełnienie depozytu. Jeśli nie zostanie to zrobione, broker zamyka pozycję klienta.

Przeczytaj również: Handel kontraktami terminowymi.

Brokerzy kontraktów terminowych na indeksy giełdowe

Przyjrzyjmy się kilku brokerom, którzy oferują handel instrumentami pochodnymi, w szczególności kontraktami na indeksy.

Interactive Brokers

To największy na świecie broker dyskontowy z siedzibą w USA, ale z biurami w Europie. Na poziomie prowizji i rynków, które można osiągnąć, nie ma sobie równych. Platforma operacyjna, Trader WorkStation, jest intuicyjna i funkcjonalna.

Przeczytaj opinie o Interactive Brokers.

DEGIRO

Jest to wiodący europejski broker dyskontowy, a jego siedziba znajduje się w Holandii. Posiada dobrą liczbę rynków, na których można handlować. Ma dobrą, przyjazną dla użytkownika platformę.

Przeczytaj opinie o DEGIRO

W każdym razie, tutaj zostawiamy Ci listę najlepszych brokerów futures.

Często zadawane pytania

Pobierz w formacie PDF