Insider trading, uważany przez niektórych za mądrą strategię inwestycyjną, jest faktycznie przestępstwem o surowych konsekwencjach. Zbadajmy zatem jego definicję, przyczyny tego wykroczenia oraz rodzaj kary, jaka mu towarzyszy.
Insider trading: Co to jest?
Nie wszyscy zdają sobie sprawę, że wykorzystywanie poufnych informacji w obrocie papierami wartościowymi jest nielegalną praktyką. Zanim jednak zagłębimy się w ten temat, warto dowiedzieć się, czym tak naprawdę jest.
Insider trading to gra giełdowa oparta na wykorzystaniu poufnych informacji. Transakcje dokonywane przy użyciu takich informacji są uważane za przestępstwo, ponieważ dają posiadaczom przewagę kosztem innych uczestników rynku.
Wykorzystanie poufnych informacji w celu osiągnięcia korzyści na rynkach finansowych zakłóca ich równowagę, a zatem stanowi poważne naruszenie prawa.
Sprawdź również: Trading: Co to jest?
Wykorzystanie poufnych informacji w handlu
Informacja jest poufna, jeśli jest specyficzna i ma szczególną treść (nie jest dostępna publicznie); dotyczy instrumentów finansowych i jeśli zostanie podana do wiadomości publicznej, może znacząco wpłynąć na cenę instrumentów finansowych, których dotyczy.
Rodzaje Insider Trading’u:
- Insiders lub outsiders, którzy inicjują handel swoimi papierami wartościowymi poprzez informacje, które nie są w domenie publicznej;
- Insiderzy przystępują do obrotu papierami wartościowymi nie posiadając poufnych informacji. Praktyka ta jest uznawana za legalną, jednak wiele państw nakłada precyzyjne wymogi sprawozdawcze na przeprowadzane operacje, w celu zapewnienia prawidłowej i terminowej komunikacji do organów odpowiedzialnych za kontrolę operacji giełdowych.
Kara za insider trading w Polsce
Jeśli zastanawiasz się, czy ta praktyka jest również nielegalna w Polsce, odpowiedź brzmi: tak.
Prawo polskie uznaje za nielegalne wykorzystywanie tych wrażliwych informacji do bezpośredniego lub pośredniego obrotu papierami wartościowymi. Deklaruje również, że nielegalne jest ujawnianie takich informacji osobom nieuprawnionym oraz sugerowanie lub nakłanianie do określonych transakcji osobom trzecim.
W skrócie, każda osoba, która będąc w posiadaniu informacji poufnych z tytułu członkostwa w organach administracyjnych, zarządzających lub nadzorczych emitenta, posiadania udziałów w kapitale emitenta lub z tytułu zatrudnienia, wykonywania zawodu lub pełnienia funkcji, w tym funkcji publicznej, lub z tytułu pełnienia urzędu:
- Kupuje, sprzedaje lub podejmuje inne transakcje, bezpośrednio lub pośrednio, na własny rachunek lub na rachunek osoby trzeciej, dotyczące instrumentów finansowych z wykorzystaniem takich informacji
- Ujawnia takie informacje innym osobom poza normalnym wykonywaniem swojego zatrudnienia, zawodu, funkcji lub urzędu;
- Zaleca lub nakłania innych, na jego podstawie, do przeprowadzenia którejkolwiek z transakcji, o których mowa powyżej.
Insider trading: Przykład
Oto przykłąd: pomyśl o korzyści płynącej z wiedzy, że firma produkująca gry wideo opracowuje grę, która będzie niesamowita, ale nie została jeszcze ogłoszona.
Oczywiście, jeśli dowiesz się o tych faktach i kupisz dużo papierów wartościowych tej spółki, ryzykujesz destabilizację rynku.
Definicja insidera jest bardzo szeroka. Osobą posiadającą informacje poufne może być każda osoba będąca w posiadaniu istotnej informacji niepublicznej, pod warunkiem, że posiadanie to jest konsekwencją posiadania akcji spółki lub pełnienia funkcji (w tym funkcji publicznej), zawodu lub urzędu.
Kiedy insider trading nie jest przestępstwem?
Ponieważ prawo penalizujące wykorzystywanie informacji poufnych jest tak szerokie, trudno jest zrozumieć lub określić, kiedy wykorzystywanie informacji poufnych może być legalne. Każda osoba posiadająca istotne, niepubliczne informacje o papierze wartościowym powinna powstrzymać się od obrotu tym papierem.
Jeśli jednak informacja ta zostanie pozyskana przypadkowo i poza zakresem naszych obowiązków, może zostać uznana za naturalne zdarzenie inwestycyjne. Na przykład, zwykły inwestor podsłuchuje okazjonalną rozmowę podczas lunchu w kawiarni. W tym przypadku szczęśliwy inwestor mógł skorzystać z informacji, nie ryzykując oskarżenia o takie przestępstwo.
Krótko mówiąc, prawo zawsze będzie oceniać, czy informacja wewnętrzna została ujawniona lub wykorzystana jako akcjonariusz lub pracownik danej spółki.
Wniosek
Podsumowując, należy wiedzieć, że insider trading określa kupno i sprzedaż aktywów finansowych przez osoby lub instytucje, które miały dostęp do poufnych informacji. Informacje te pozwalają jednostkom na zajęcie uprzywilejowanej pozycji w stosunku do innych inwestorów na tym samym rynku, dlatego też, jak wspomniano powyżej, insider trading jest przestępstwem.
Ponadto nie zapominajmy, że podmioty prowadzące badania lub oceny, w tym agencje ratingowe, emitenci tych instrumentów oraz podmioty rekomendujące lub proponujące mediom strategie inwestycyjne, muszą prawidłowo prezentować informacje i je przekazywać.
Na dobre i na złe, świat finansów nie może sobie pozwolić na kosztowną destabilizację gospodarczą, dla której wykorzystanie informacji poufnych jest wyzwaniem. Gdyby tak nie było, ci sami właściciele firm kupowaliby lub sprzedawali papiery wartościowe w odpowiednim czasie i z pewnością doszłoby do kryzysu giełdowego.
Chcesz zacząć inwestować? Sprawdź nasze rekomendacje
