CAPEX, skrót od ang. Capital Expenditure (wydatki kapitałowe), odnosi się do nakładów inwestycyjnych, które jednostka gospodarcza podejmuje w celu nabycia, utrzymania lub ulepszenia składników majątku trwałego. Dotyczą one niezbędnych wydatków na utrzymanie lub rozbudowę aktywów kapitałowych, takich jak fabryki, maszyny, samochody itp.
CAPEX: Co to jest i do czego służy?
CAPEX (Capital Expenditure), odnosi się do inwestycji przedsiębiorstwa w kapitał lub środki trwałe w celu nabycia, utrzymania lub ulepszenia swoich aktywów trwałych. Innymi słowy, są to inwestycje niezbędne do utrzymania lub rozwoju aktywów kapitałowych.
CAPEX ma ogromne znaczenie dla działalności i rozwoju firmy. Decyzje inwestycyjne wpływają na przyszłość firmy oraz generowane przez nią przepływy pieniężne. Analiza Capital Expenditure dostarcza informacji czy firma inwestuje w celu dalszego rozwoju, czy też jedynie utrzymuje się na rynku. Jest to kluczowy wskaźnik, który pozwala ocenić strategię inwestycyjną i perspektywy przedsiębiorstwa.
Capex a Opex
Capex i Opex to dwa kluczowe pojęcia związane z kosztami w biznesie. Capex, czyli wydatki kapitałowe, odnoszą się do inwestycji w środki trwałe i mają na celu nabycie, utrzymanie lub ulepszenie aktywów trwałych. Z kolei Opex, czyli koszty operacyjne, odnoszą się do bieżących wydatków związanych z prowadzeniem produktu, biznesu lub systemu.
Koszty operacyjne obejmują różne dziedziny, takie jak sprzedaż, administracja, badania i rozwój. Stanowią one kontynuowany przepływ środków, których celem jest przekształcenie zapasów w gotowe produkty.
W języku ekonomicznym capex i opex są często postrzegane jako przeciwstawne pojęcia, ponieważ redukcja kosztów operacyjnych prowadzi do zwiększenia wydatków kapitałowych. Jest to szczególnie związane z innowacyjnością i tworzeniem nowych technologii, które często są droższe niż istniejące rozwiązania. Niemniej jednak, mają one korzyści, takie jak niższe koszty eksploatacji i większą efektywność.
Warto jednak pamiętać, że skupienie się wyłącznie na kosztach operacyjnych nie zawsze przynosi wysoką jakość produktów przy niskich początkowych kosztach wdrożenia. Długoterminowe korzyści finansowe i środowiskowe mogą być osiągnięte poprzez odpowiednie inwestycje i zrównoważone podejście do zarządzania.
Capex wzór
Wzór na Capex (wydatki kapitałowe) można przedstawić jako różnicę pomiędzy nakładami na aktywa trwałe w określonym czasie e a wartością amortyzacji tych aktywów w tym samym okresie. Oto wzór:
Gdzie:
- Nakłady na środki trwałe to suma wydatków za nabycie nowych środków trwałych i/lub ulepszenie istniejących aktywów trwałych w danym okresie,
- Amortyzacja to koszt rozłożony na okres eksploatacji aktywów trwałych, który reprezentuje utratę wartości tych aktywów w danym okresie.
Obliczenie Capital Expenditure pozwala określić, ile przedsiębiorstwo inwestuje w środki trwałe w celu utrzymania lub rozbudowy swojego majątku kapitałowego.
CAPEX: Jak obliczyć?
Obliczanie CAPEX jest stosunkowo proste i może być dokonane przy użyciu dostępnych informacji z rachunku zysków i strat oraz bilansu. Ogólnie wzór na obliczenie CAPEX można przedstawić w następujący sposób:
Capex, czyli wydatki kapitałowe firmy, można znaleźć w rachunku przepływów pieniężnych, szczególnie w sekcji dotyczącej działalności inwestycyjnej. Jednak istnieje prosty wzór umożliwiający obliczenie Capexu tylko na podstawie rachunku zysków i strat oraz bilansu.
Jak już wspomniano, Capex to suma nakładów na utrzymanie i ekspansję. Wzór do obliczenia Capexu zaczyna się od tej sumy.
Capex = Aktywa trwałe netto (rok t) – Aktywa trwałe netto (rok t-1) + Amortyzacja
- Nakłady na aktywa trwałe: Obejmuje wydatki na konserwację, naprawy i utrzymanie istniejących środków trwałych. Można je znaleźć, porównując je do kosztów amortyzacji firmy.
- Nakłady na rozbudowę: Dotyczą inwestycji w nowe środki trwałe lub ulepszenia istniejących. Mogą obejmować zakup nowych urządzeń, rozbudowę infrastruktury itp.
Sumując te dwie kategorie nakładów inwestycyjnych, otrzymujemy całkowitą wartość CAPEX, czyli kwotę, jaką firma inwestuje w rozwój i utrzymanie swoich środków trwałych.
Warto również zauważyć, że informacje dotyczące CAPEX mogą być dostępne bezpośrednio w rachunku przepływów pieniężnych, w sekcji dotyczącej działalności inwestycyjnej. Tam można znaleźć szczegółowe informacje na temat wydatków na nabycie lub rozbudowę środków trwałych.
Znaczenie CAPEX
Capex ma duże znaczenie w przedsiębiorstwach, ponieważ odzwierciedla etap rozwoju organizacji. W kontekście rachunkowości, dokładne wydatki na inwestycje są uwzględniane w bilansie, jeśli wartość użytkowa aktywów wzrosła. Firma musi równomiernie rozłożyć te uwzględnione wydatki przez cały okres użytkowania. Jeśli wydatek został poniesiony wyłącznie w celu utrzymania aktywów w dobrym stanie, nie jest uwzględniany w bilansie i stanowi koszt uzyskania przychodu.
Na początku działalności firmy Capex zazwyczaj jest wysoki, ponieważ wymaga nabycia różnych aktywów kapitałowych, aby rozpocząć rozwój działalności. Jeśli firma rozwija się szybciej niż zwykle, poziom Capex będzie wyższy niż amortyzacja, co oznacza szybki wzrost wartości aktywów. Z drugiej strony, jeśli Capital Expenditure jest równy lub mniejszy niż amortyzacja, oznacza to, że firma jest w fazie dekapitalizacji i może nastąpić istotny spadek działalności.
Podział nakładów inwestycyjnych
Inwestycje w środki trwałe dokonywane przez przedsiębiorstwo można podzielić na dwa rodzaje, ze względu na cel tych inwestycji:
| Rodzaj inwestycji | Opis | Cel |
|---|---|---|
| Nakłady na konserwację | Inwestycje w celu pokrycia utraty wartości i amortyzacji środków trwałych | Utrzymanie bieżącej sprzedaży i działalności |
| Ekspansja | Inwestycje w celu zwiększenia sprzedaży poprzez nabycie nowych środków trwałych lub ulepszenie istniejących | Rozszerzenie działalności, zwiększenie efektywności |
Zrozumienie podziału nakładów inwestycyjnych na te dwie kategorie pozwala firmie skuteczniej planować i alokować zasoby inwestycyjne, dostosowując się do różnych celów i potrzeb rozwoju.
CAPEX: Wady i zalety
| Zalety | Wady |
|---|---|
| – Inwestycje w aktywa kapitałowe | – Amortyzacja nabytych aktywów |
| – Zwiększenie przepływów pieniężnych z aktywów | – Trudności w zatwierdzaniu wydatków |
| – Generowanie długoterminowego zysku | – Wysokie koszty w krótkim okresie |
| – Większa przewidywalność |
W skrócie, wydatki kapitałowe, to inwestycje, które firma podejmuje w swoje środki trwałe i które przynoszą korzyści. Może to oznaczać zakup nowych aktywów lub zwiększenie wartości istniejących aktywów.
Innymi słowy, Capex jest używany przez firmę do utrzymania swoich aktywów w dobrym stanie, co pozwala na stabilne funkcjonowanie. Jest to również ważne dla utrzymania działalności firmy.
Zobacz także: Analiza fundamentalna spółki
Szukasz brokera do inwestowania? Sprawdź nasze rekomendacje
