Buyback, znany również jako odkup lub skup akcji, ma miejsce, gdy spółka odkupuje swoje zaległe akcje w celu zmniejszenia liczby akcji dostępnych na rynku. W tym artykule przyjrzymy się znaczeniu buybacku, czym jest odkup akcji oraz wszelkim innym informacjom przydatnym do pełnego zrozumienia tematu.
Buy-back: Dlaczego spółki wykupują swoje akcje?
Tłumaczenie słowa buyback na język polski to po prostu: skup lub odkup. W ten sposób, poprzez zmniejszenie liczby pozostających w obrocie akcji, wartość istniejących akcji wzrasta wraz z udziałem akcjonariusza.
Skup akcji lub to, co Anglosasi nazywają share buyback, to nic innego jak działanie, za pomocą którego spółka eliminuje pozostające w obrocie akcje. Celem jest zwiększenie wartości istniejących akcji i udziałów pozostałych akcjonariuszy w spółce.
Buyback pozwala firmom inwestować w siebie. Zmniejszenie liczby akcji pozostających w obrocie na rynku zwiększa udział akcji w posiadaniu inwestorów. Spółka może uważać, że jej akcje są niedowartościowane i dokonać wykupu, aby zapewnić inwestorom zwrot. A ponieważ spółka jest nastawiona pozytywnie do swojej bieżącej działalności, buyback zwiększa również udział zysków, które przypadają na jedną akcję. Powoduje to wzrost ceny akcji, jeśli utrzymany zostanie ten sam wskaźnik cena-zysk (P/E).
Skup akcji własnych: Przykład
Wykup akcji pokazuje inwestorom, że firma ma wystarczająco dużo pieniędzy odłożonych na nagłe wypadki i niskie prawdopodobieństwo wystąpienia problemów ekonomicznych.
Wyobraźmy sobie, że spółka ma 500 wyemitowanych akcji, a akcjonariusz posiada 250. Wykonując proste obliczenia, widzimy, że wartość tych akcji wzrasta. Jeśli spółka zdecyduje się odkupić, powiedzmy, 100 akcji i sprzeda je lub umorzy, udział akcjonariusza wyniesie 62,5% ((250/400)100=62,5%).
Jak widać, odkupując akcje, akcjonariusz większościowy może na przykład odzyskać władzę w spółce. Podobnie, wiele firm inicjuje procesy wykupu akcji, na przykład, gdy chcą wycofać spółkę z giełdy.
W ten sam sposób skup akcji zwiększa ich wartość. W tym sensie, jeśli jest mniej akcji, a wartość spółki jest taka sama, wartość akcji wzrasta.
Wyobraźmy sobie, że spółka ma wartość rynkową 250 000 EUR i 200 wyemitowanych akcji. W tym scenariuszu cena każdej akcji wynosi 1 250 EUR. Jeśli 100 akcji zostanie odkupionych i umorzonych, pozostanie 100 akcji o cenie 2 500 EUR każda, czyli o 100% więcej. To samo dotyczy EPS, ponieważ wyższy udział w akcjonariacie oznacza również wyższy udział w zyskach spółki.
Buyback: Jak to działa?
Wykup akcji zmniejsza liczbę istniejących akcji, dzięki czemu każda akcja jest warta procentowo więcej. W ten sposób zysk na akcję (EPS) akcji wzrasta, podczas gdy wskaźnik cena/zysk (wskaźnik P/E) spada lub cena akcji rośnie. Odkup akcji pokazuje inwestorom, że spółka ma wystarczająco dużo pieniędzy odłożonych na wypadek sytuacji kryzysowych i niskie prawdopodobieństwo wystąpienia problemów gospodarczych.
Innym powodem wykupu akcji własnych są cele kompensacyjne. Spółki często nagradzają swoich pracowników i menedżerów nagrodami w postaci akcji i opcji na akcje. Aby zaoferować nagrody i opcje, spółki odkupują akcje i wydają je pracownikom i kierownictwu.
Wykup akcji przeprowadzany jest na dwa sposoby:
- Akcjonariuszom może zostać przedstawione wezwanie, w którym mają oni możliwość wezwania lub zaoferowania wszystkich lub części swoich akcji w określonym czasie po cenie wyższej niż bieżąca cena rynkowa. Premia ta stanowi rekompensatę dla inwestorów za oferowanie swoich akcji zamiast ich przechowywania. Spółki kupują akcje na otwartym rynku przez długi okres czasu, a także mogą mieć określony program skupu akcji własnych, w ramach którego akcje są skupowane w określonym czasie lub w regularnych odstępach czasu.
- Spółka może sfinansować wykup poprzez zaciągnięcie długu, z środków pieniężnych w gotówce lub z przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej.
- Rozszerzony odkup akcji to zwiększenie istniejącego planu odkupu akcji spółki. Rozszerzony skup akcji przyspiesza plan odkupu akcji spółki i prowadzi do szybszego zmniejszenia liczby akcji w obrocie.
- \
Zalety skupu akcji własnych dla akcjonariuszy
Jak wspomniano w poprzedniej sekcji, odkup akcji wiąże się z szeregiem korzyści dla akcjonariusza, które należy wziąć pod uwagę.
W tym względzie zalety odkupu akcji obejmują następujące kwestie:
- Udziały, jak wspomnieliśmy w poprzednich przykładach, wzrastają. Ponieważ liczba akcji pozostających w obrocie jest mniejsza, kapitał spółki jest rozdzielany pomiędzy mniejszą liczbę akcjonariuszy, a ich udział automatycznie wzrasta.
- Wartość akcji również wzrasta. Jak wspomniano w przykładzie, jeśli jest mniej akcji, a wartość spółki jest taka sama, wartość akcji wzrasta.
- EPS, jak powiedzieliśmy, również wzrasta. Ponieważ, jak mówiliśmy, większy pakiet akcji przekłada się również na większy udział w zyskach firmy.
- Odkup akcji pozwala nam wybrać moment opodatkowania zysków. Ponieważ odkup nie pociąga za sobą żadnych zobowiązań podatkowych, akcje są następnie zatrzymywane, a nie sprzedawane.
Wady wykupu akcji własnych
Skup akcji jako taki ma niewiele wad, które możemy zidentyfikować. Należy jednak zauważyć, że buyback nie zawsze jest oznaką, że spółka radzi sobie dobrze.
Jeśli firma przechodzi przez zły okres i nie może znaleźć dochodowych projektów, może zainicjować skup akcji własnych, aby uchronić się przed przekrętami i huśtawkami, które mogłyby zostać rozpętane na rynku, gdyby nadal nie spełniała oczekiwań rynku.
Buyback: Przykłady spółek
Firmy, które przeprowadziły buyback lub planują go przeprowadzić
Intesa SanPaolo buyback
W okresie od 13 lutego do 12 maja 2023 r. Intesa Sanpaolo wykupiła swoje akcje o wartości 1,7 mld euro. Buyback został już przedstawiony w zeszłym roku. Łączna kwota programu skupu akcji własnych wyniosła 3,4 mld EUR. Druga transza (dla liczby akcji nieprzekraczającej 1 626 751 812) zakończończyła się 12 maja, zgodnie z warunkami zatwierdzonymi przez zgromadzenie akcjonariuszy w dniu 29 kwietnia 2022 roku.
Intesa Sanpaolo osiągnęła w 2022 r. zyski w wysokości 5,5 mld EUR.
Skup akcji własnych Unicredit
Bank kierowany przez Andreę Orcela przeprowadziła skup akcji własnych w dwóch transzach:
- Bezpośrednio po dorocznym walnym zgromadzeniu akcjonariuszy 31 marca 2023 r. został przeprowadzony pierwszy wykup w wysokości około 2,34 mld euro
- druga transza w wysokości około 1 mld euro spodziewana jest w drugiej połowie 2023 r., po zakończeniu pierwszej transzy.
Buyback ENI
ENI zakończyło wykup akcji własnych o wartości 2,4 mld euro 7 grudnia ubiegłego roku. W okresie od 28 do 29 listopada 2022 r. ENI nabyło 4 322 849 akcji własnych po średniej ważonej cenie 14,085 EUR za akcję, o łącznej wartości 60 887 377,41 EUR. ENI posiada obecnie akcje własne o wartości 6,33% kapitału.
Szukasz maklera giełdowego? Poznaj nasze rekomendacje
Krytyka skupu akcji własnych
Skup akcji może dać inwestorom wrażenie, że spółka nie ma żadnych innych możliwości zyskownego rozwoju. Jest to problematyczne dla inwestorów poszukujących wzrostu przychodów i zysków. W przypadku spowolnienia finansowego lub problemów finansowych, buyback może postawić firmę w niepewnej sytuacji. Dodatkową krytyką wykupów akcji jest to, że mogą one być wykorzystywane do sztucznego zawyżania cen akcji. To z kolei może prowadzić do zwiększenia premii dla kadry zarządzającej.
Często zadawane pytania
Akcje danej spółki nazywane są akcjami własnymi. Z wyjątkiem pewnych okoliczności, Kodeks spółek handlowych zabrania spółce nabywania tych akcji.
Przymusowy wykup akcji jest procedurą, w której akcjonariusze mniejszościowi zostają zobowiązani do zbycia swoich akcji. W większości przypadków, celem akcjonariuszy posiadających większość udziałów jest przejęcie pełnej kontroli nad spółką.
Spółki akcyjne mają zakaz nabywania własnych akcji wynikający z Kodeksu spółek handlowych. Od tej zasady istnieją jednak wyjątki. Spółki akcyjne mogą nabywać własne akcje tylko w określonych okolicznościach.
Umorzenie akcji wiąże się z nieodwracalną utratą praw i obowiązków z nimi związanych. Akcjonariusze mogą umorzyć część lub całość swoich akcji. Spółka zgodziła się na umorzenie (tj. odkupienie) akcji w pewnym przyszłym terminie. Ponadto umowa spółki lub jakakolwiek umowa wspólników nadal będzie dawać wspólnikowi prawo do sprzedaży lub przeniesienia udziałów.
Fakt, że przedsiębiorstwo może zdecydować się na buyback może wydawać się sprzeczny z intuicją, ponieważ pozyskuje kapitał własny poprzez sprzedaż akcji. Spółka może skorzystać z odkupienia akcji z wielu powodów, w tym z powodu konsolidacji własności, niedoszacowania wartości oraz poprawy kluczowych wskaźników finansowych.
Szukasz brokera? Sprawdź nasze rekomendacje
